13 Μαΐ 2013

Τα σενάρια για τα λιμάνια και την Κίνα

Με προίκα τις στενές σχέσεις που έχουν δημιουργήσει οι Ελληνες εφοπλιστές από την πρώτη ημέρα ίδρυσης της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, δηλαδή εδώ και 64 χρόνια, ταξιδεύει στο Πεκίνο η ελληνική κυβερνητική και επιχειρηματική αντιπροσωπεία, με επικεφαλής τονπρωθυπουργό, Αντώνη Σαμαρά, για συζητήσεις και συμφωνίες με τους Κινέζους πολιτειακούς και κυβερνητικούς αξιωματούχους.

Οι επενδύσεις στον ΟΛΠ ΟΛΠ και ΟΛΘ εντάσσονται στο βασικό μενού των συζητήσεων, με τον πρωθυπουργό να έχει στις βαλίτσες του τρία σενάρια αξιοποίησης των δύο μεγαλύτερων λιμανιών της χώρας, τα οποία θα συζητηθούν αναλυτικά με τους Κινέζους. 
Αυτό της ολικής παραχώρησης (full concession), επιμέρους παραχωρήσεων και το τρίτο -όχι όμως και υποδεέστερο-, μάλλον το επικρατέστερο, της πώλησης μετοχών. Η περαιτέρω αξιοποίηση του λιμανιού του Πειραιά ως βασικής πύλης εισόδου των κινεζικών προϊόντων στην Ευρώπη, είναι κάτι που απασχολεί έντονα την κινεζική κυβέρνηση και την κρατική ναυτιλιακή εταιρεία Cosco, η οποία ελέγχει δύο προβλήτες στο λιμάνι του Πειραιά και έχει εκδηλώσει ήδη το ενδιαφέρον της ακόμη και για αγορά των μετοχών του ΟΛΠ ή την απόκτηση μέσω παραχωρήσεων του συνόλου των δραστηριοτήτων του ΟΛΠ.
Δεν έχει περάσει μήνας από τότε που εκπρόσωπος της Cosco στην Ελλάδα, μιλώντας στο συνέδριο του Economist, στην Αθήνα, ανέφερε ότι η Cosco ενδιαφέρεται για το λιμάνι του Πειραιά και ότι θεωρεί ως καλύτερη μέθοδο για να ευνοηθεί η περαιτέρω ανάπτυξη, την πώληση των μετοχών του ΟΛΠ.
Επίσης, σε ό,τι αφορά τον Οργανισμό Λιμένος Θεσσαλονίκης, θεωρείται δεδομένο το ενδιαφέρον της Hutchison Port Holdings, η οποία είχε συμμετάσχει και στο πρώτο διαγωνισμό παραχώρησης του container terminal του λιμανιού, το 2008. Το Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου, η εταιρεία ενημέρωσε την «Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης Α.Ε.» ότι αποσύρει το ενδιαφέρον της για οικειοποίηση των εργασιών του σταθμού εμπορευματοκιβωτίων, λόγω της οικονομικής κρίσης που είχε ξεσπάσει στο μεταξύ. 
Σημειώνεται ότι το ΤΑΙΠΕΔ -επισήμως τουλάχιστον- δεν έχει ολοκληρώσει τις σχετικές μελέ τες για τα μοντέλα αξιοποίησης, αν και όλοι αναγνωρίζουν ότι η τελική λύση για τα δύο μεγαλύτερα λιμάνια της χώρας είναι καθαρά πολιτική. 
Στις συναντήσεις στο Πεκίνο, αναμένεται να γίνει ακόμη πιο ξεκάθαρο το τοπίο σε ό,τι αφορά τις προθέσεις των Κινέζων, έτσι ώστε στη συνέχεια και η ελληνική πλευρά να λάβει τις τελικές της αποφάσεις, συνεκτιμώντας τα υπέρ και τα κατά τού κάθε σεναρίου, αλλά και τις ευρωπαϊκές αντιλήψεις επί των θεμάτων αυτών. Επίσης, ο υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, Κωστής Μουσουρούλης, θα ενημερώσει τους Κινέζους κυβερνητικούς αξιωματούχους για τις τελευταίες εξελίξεις σε θεσμικό επίπεδο που αφορούν πρωτίστως στην ψήφιση του νόμου για η δημιουργία Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων, η λειτουργία της οποίας συνδέεται άμεσα και με την πορεία ιδιωτικοποίησης των λιμανιών. Παράλληλα, ο κ. Μουσουρούλης θα παρουσιάσει, όπως αναφέρουν οι συνεργάτες του, το συνολικό σχέδιο λιμενικής στρατηγικής. 
Στις επαφές του, ο κ. Μοσουρούλης θα εντάξει και το θέμα της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης, όπου επίσης υπάρχει ένα ενδιαφέρον από την πλευρά των Κινέζων και έχουν ήδη συζητήσει το θέμα αυτό και με το πρωθυπουργικό γραφείο. 
Βασικός στόχος του υπουργού Ναυτιλίας στις επαφές αυτές είναι να αποδείξει ότι η Ελλάδα έχει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αξιοποίησης των πλεονεκτημάτων που διαθέτει, τόσο σε ό,τι αφορά τη γεωγραφική της θέση όσο και την τεχνογνωσία της σε θέματα ναυτιλίας. Στην κατεύθυνση αυτή, ιδιαίτερο θέμα συζήτησης θα είναι η ελληνοκινεζική συνεργασία σε θέματα ναυτικής εκπαίδευσης και τεχνογνωσίας.
Στη διάρκεια των συναντήσεων, οι δύο πλευρές θα αναφερθούν, βέβαια, και στη σημαντική συμβολή της ελληνικής ναυτιλίας στην ανάπτυξη της κινεζικής οικονομίας. Οι Κινέζοι είχαν ιστορικά καλές σχέσεις με τους Ελληνες εφοπλιστές. Το γιατί, το εξήγησε, το 2010, ο τότε Κινέζος πρωθυπουργός, Wen Jiabao, σε ομιλία του στην ελληνική Βουλή, όταν εστίασε ιδιαίτερα στις καλές ναυτιλιακές σχέσεις Ελλάδας και Κίνας, σημειώνοντας ότι «στα πρώτα χρόνια της ίδρυσης της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, οι Ελληνες εφοπλιστές πρωτοστάτησαν και έσπασαν το εμπάργκο, για να μεταφέρουν αγαθά και εξοπλισμούς.
Στο μελλοντικό ανταγωνισμό για την πρωτιά
Ελληνική ναυτιλία και Κίνα ανέπτυξαν στενές σχέσεις συνεργασίας, καθώς τα ελληνόκτητα πλοία ήταν χρήσιμα όχι μόνο για να σπάσουν το εμπάργκο που είχε επιβληθεί στη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, αλλά στη συνέχεια και για να μεταφέρουν διεθνώς σχεδόν το 50% του κινεζικού εμπορίου.
Παράλληλα, οι Ελληνες εφοπλιστές, όλα αυτά τα χρόνια, στήριξαν τη ναυπηγική βιομηχανία της Κίνας, καθώς κατασκεύασαν πάνω από 500 πλοία στις κινεζικές γυάρδες. Σήμερα, στην Κίνα, ναυπηγούνται 142 πλοία ελληνικών συμφερόντων. Δηλαδή το 10% του συνολικού αριθμού των υπό ναυπήγηση πλοίων στην Κίνα, είναι ελληνικά. Επίσης, το 50% των υπό ναυπήγηση ελληνόκτητων πλοίων κατασκευάζονται στην Κίνα. Πρόκειται για 104 πλοία ξηρού χύδην φορτίου, 17 δεξαμενόπλοια και 21 containerships.
Η δυναμική αυτή του ελληνικού εφοπλισμού είναι η αιτία που τον καθιστά ισότιμο συνομιλητή της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας του πλανήτη, η οποία βλέπει ότι η ελληνόκτητη ναυτιλία μπορεί να στηρίξει την έντονα αναπτυσσόμενη, τα τελευταία χρόνια, ναυπηγική της δραστηριότητα. Στο πλαίσιο αυτό, εξηγείται και η ανοικτή γραμμή πίστωσης τουλάχιστον 5 δισ. δολ. από τις κρατικές κινεζικές τράπεζες, προς την ελληνική πλοιοκτησία, προκειμένου να χρηματοδοτήσει την κατασκευή πλοίων της στη Κίνα. Μία χρηματοδοτική γραμμή που εγκαινίασαν, το 2010, οι Ελληνες εφοπλιστές Γιάννης Αγγελικούσης, Γιώργος Οικονόμου και Συμεών Παληός. Και οι τρεις θα είναι παρόντεςκαι στο ταξίδι τους Σαμαρά στο Πεκίνο μαζί ακόμη με τους Γιώργο Προκοπίου, Γιάννη Κούστα (εκπρόσωπός του) κ.ά.
Η Ελλάδα ελέγχει το 16,10% της μεταφορικής δυναμικότητας του παγκόσμιου εμπορικού στόλου (εκφρασμένο σε dwt), δηλαδή όλων των τύπων πλοία, όπως ξηρού φορτίου, δεξαμενόπλοια, μεταφοράς αερίου, containerships κ.λπ. και ακολουθούν η Ιαπωνία με 15,64%, η Γερμανία με 9,03% και στην τέταρτη θέση βρίσκεται η Κίνα, με μερίδιο 8,91%. 
Για τον ελληνικό εφοπλισμό, η άνοδος του «κινεζικού μεριδίου αγοράς» στο παγκόσμιο διά θαλάσσης μεταφορικό έργο δεν εμπεριέχει μόνο τον κίνδυνο να χάσει την πρωτιά στο απώτερο μέλλον ο ελληνικός εφοπλισμός (αυτό είναι κυρίως θέμα γοήτρου). Το σημαντικότερο πρόβλημα είναι αυτό της δυνατότητας που θα αποκτήσουν τα κινεζικά συμφέροντα, να παρεμβαίνουν στον καθορισμό των ναύλων.
Συνεργασία στη διεθνή διπλωματία
Στενή είναι η συνεργασία Ελλάδας - Κίνας και στον τομέα της διεθνούς ναυτιλιακής διπλωματίας. Στις συναντήσεις που θα έχει ο Ελληνας υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου με τους Κινέζους αξιωματούχους, αναμένεται να κυριαρχήσουν και τα κρίσιμα θέματα που απασχολούν την παγκόσμια ναυτιλία, όπως η ανακύκλωση των πλοίων, οι αέριοι ρύποι του θερμοκηπίου, η διαχείριση του θαλασσίου έρματος, αλλά και τα θέματα ναυτικής εκπαίδευσης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, αυτή την εβδομάδα, συνεδριάζει στο Λονδίνο η Επιτροπή Προστασίας του Περιβάλλοντος (Marine Environment Protection Committee MEPC) του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ), με αντικείμενο των συζητήσεων αυτά ακριβώς τα θέματα.
Ελλάδα και Κίνα, ως μέλη του ΙΜΟ, έχουν βαρύνοντα λόγο στη διαμόρφωση των θέσεων του Διεθνούς Οργανισμού, μέσω του οποίου, όπως πιστεύουν και οι δύο πλευρές, θα πρέπει να αντιμετωπίζονται τα διεθνή ναυτιλιακά θέματα. Επίσης, και οι δύο χώρες έχουν ταχθεί κατά τηςλήψης οικονομικών μέτρων σε βάρος της ναυτιλίας, προκειμένου να μειωθούν οι εκπομπές αερίων ρύπων του θερμοκηπίου.
Σε ό,τι αφορά την ανακύκλωση των πλοίων, θεωρείται δεδομένο ότι θα συζητηθούν οι τελευταίες εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δεδομένου ότι οι Κινέζοι μαζί με την Ινδία, το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές ασχολούνται ενεργά με τις διαλύσεις πλοίων.
ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΟΣlkar@naftemporiki.gr