Γ.Γράτσος: "Η νομοθεσία μας ακυρώνει επιχειρηματικές προσπάθειες στην Ακτοπλοία"

Oμιλία του προέδρου του ΝΕΕ, Γ.Γράτσου στην εκ΄δηλωση κοπή πίτας του Επιμελητηρίου.

 

"Η Ελλάδα έχει την τιμή της Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ως η κατ’ εξοχήν ναυτιλιακή χώρα εύχομαι η συμβολή μας στην ναυτιλιακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης να είναι τέτοια που θα αναδείξει την Ελλάδα ως το ναυτιλιακό, τουριστικό και διαμετακομιστικό κέντρο της Ανατολικής Μεσογείου.

Ατυχώς η διαδρομή της χώρας μας τα τελευταία 40 χρόνια  δεν δικαιολογεί τόση αισιοδοξία. Η νομοθεσία μας κατάφερε να εξαφανίσει τα Ελληνικά κρουαζιερόπλοια, να καταστήσει ζημιογόνα τα ναυπηγεία μας, την ακτοπλοΐα μας, να απωθήσει σκάφη αναψυχής, και πρόσφατα να κλονίσει την εμπιστοσύνη στην σταθερότητα του επιχειρηματικού περιβάλλοντος της ποντοπόρου ναυτιλίας.

Η Ποντοπόρος ναυτιλία των Ελλήνων πρωταγωνιστεί στις παγκόσμιες θαλάσσιες μεταφορές. Είναι δε παράλληλα η κορυφαία ναυτιλιακή δύναμη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αυτό το επιτυγχάνει επειδή είναι ανταγωνιστική και καταφέρνει να προσαρμόζεται, στις συνεχώς διαμορφούμενες νέες συνθήκες.

Δραστηριοποιείται διεθνώς. Σκοπός της η εξυπηρέτηση των παγκοσμίων μεταφορικών αναγκών. Όχι αυτών της πατρίδας μας, για τις οποίες θα αρκούσαν μερικές δεκάδες ποντοπόρα πλοία.

Για να λειτουργεί αντλεί κεφάλαια κυρίως από το εξωτερικό. Με την σημερινή κατάσταση της χώρας η συνδρομή των Ελληνικών τραπεζών είναι ελάχιστη. Διαχρονικά, θα έλεγε κανείς, ότι η ναυτιλία στηρίζει το Ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Πολλές τράπεζες μετά τον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο δημιουργήθηκαν από εφοπλιστικά κεφάλαια. Ακόμα και σήμερα η ναυτιλία είναι αρωγός των Ελληνικών τραπεζών.

Η τεχνολογία και το σταθερό νομοθετικό πλαίσιο των τελευταίων δεκαετιών βοήθησαν την ανάπτυξη του Πειραιά, από τοπικό λιμάνι που κυρίως έκανε μόνο πληρώματα, σε κέντρο διαχειρίσεως πλοίων. Οι υποδομές για την καταξίωσή του ως ναυτιλιακού κέντρου βρίσκονται ακόμα σε νηπιακή κατάσταση. Όλοι συνεχώς ταξιδεύουμε αεροπορικώς, με ανταποκρίσεις και μεγάλες καθυστερήσεις από το περιφερειακό μας πλέον αεροδρόμιο, για να κάνουμε δουλειές, που αλλού γίνονται επί τόπου.

Ο εφοπλισμός είναι ουσία δραστηριότητα των Ελλήνων της διασποράς. Αυτών που φύγανε και μεγαλούργησαν στα ξένα.

Διαχρονικά οι Έλληνες εφοπλιστές λειτουργούσαμε στο εξωτερικό και κυρίως όπου δημιουργείτο η διακίνηση του εμπορίου. Έτσι οι πρόγονοι πολλών από μάς ξεκίνησαν από χώρες της Μαύρης Θάλασσας. Κατόπιν μεταφερθήκαμε στην Αγγλία (Κάρντιφ, Λονδίνο). Πριν τον Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στην Αμερική (Νέα Υόρκη, Σαν Φρανσίσκο), στον Καναδά (Μόντρεαλ, Βανκούβερ) και αλλού.

Με την αναδημιουργία και ανάπτυξη της Ευρώπης, από την δεκαετία του ‘60 το Λονδίνο άρχισε να μας προσελκύει πάλι.

Πηγαίνουμε όπου υπάρχουν δουλειές και μπορούμε να λειτουργούμε απρόσκοπτα και ανταγωνιστικά. Κάπως έτσι, με βάση την ανθρώπινη σκέψη, ανθίζουν και μαραζώνουν χώρες, εμπόριο και ναυτιλιακά κέντρα. Τα πάντα έχουν σχέση με το επιχειρηματικό περιβάλλον.

Σήμερα, πάνω από το 65% της διακίνησης του εμπορίου γίνεται με τις χώρες της Άπω Ανατολής και προφανώς είναι πλεονέκτημα να βρισκόμαστε εκεί.

Η προσφορά της ποντοπόρου ναυτιλίας στην Ελλάδα είναι τεράστια. Χωρίς αυτό να απαιτεί την παραμικρή κρατική δαπάνη.

Από την Ελληνόκτητη ποντοπόρο ναυτιλία εισρέουν στην χώρα μας μεταξύ €12-€19 δις ετησίως, αναλόγως με την κατάσταση της ναυλαγοράς. Περί τα €143 δις, δηλαδή το μισό περίπου δημόσιο χρέος, εισέρευσαν από την ναυτιλία την τελευταία δεκαετία. Αντίστοιχα δημιουργούνται από 200.000 έως 300.000 άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας.

Οι μόνες Ελληνικές σημαίες που κυμάτιζαν στην διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ήταν στα Ελληνικά πλοία. Αυτά χρηματοδότησαν την Ελληνική Κυβέρνηση του Καϊρου με £14 εκ.

Έλληνες εφοπλιστές χρηματοδότησαν την λειτουργία της Προσωρινής Κυβέρνησης του Ελευθερίου Βενιζέλου στην Θεσσαλονίκη το 1916-1917.

Οι Έλληνες εφοπλιστές ήταν πάντα αρωγοί σε κάθε ανάγκη της χώρας. Το 1975 συγκεντρώσαμε πάνω από $50 εκ., σχεδόν άμεσα, για επείγουσες ανάγκες της χώρας μετά την τραγωδία της Κύπρου.

Διαχρονικά η κοινωνική δράση της ναυτιλίας ήταν και παραμένει μεγάλη.

Τα Ελληνόκτητα πλοία και οι Έλληνες ναυτικοί πάντα έδιναν ζωή στις οικονομίες των νησιών μας, πριν αρχίσει η τουριστική τους ανάπτυξη.

Η ναυτιλία αποτελεί την κατ’ εξοχήν επιχειρηματική δραστηριότητα όπου τα πάντα βασίζονται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη. «Οur word is our bond», λένε οι Άγγλοι. Οι εκπλήξεις και η ανασφάλεια ενεργούν απωθητικά. Έχουμε ατυχώς αρκετές εμπειρίες από το παρελθόν.

Η Ελληνική σημαία μεταπολεμικά αναπτύχθηκε χάρη στη θέσπιση του άρθρου 13 του αναπτυξιακού νόμου 2687/53. Στην διαχρονική της πορεία όμως η ναυτιλία λειτούργησε πάντοτε υπό οποιαδήποτε σημαία ήταν σε θέση να εξασφαλίσει την ανταγωνιστικότητά της στον διεθνή στίβο.

Στο απόγειό της στα τέλη της δεκαετίας του ’70, την Ελληνική σημαία ύψωνε η μεγάλη πλειοψηφία του Ελληνόκτητου στόλου.  Από την δεκαετία του ‘80 άρχισε η συρρίκνωση λόγω άστοχων παρεμβάσεων των Ελληνικών κυβερνήσεων. Το 1987 είχε το 48.7%. Σήμερα έφθασε να αποτελεί μόνο το 23% του Ελληνόκτητου στόλου.

Αυτό είναι ενδεικτικό του τι μπορεί να συμβεί πολύ σύντομα με απερίσκεπτες και αναποτελεσματικές νομοθετικές παρεμβάσεις.

Εκ του αποτελέσματος είναι σαφές ότι οι Ελληνικές κυβερνήσεις δεν κατανόησαν ποτέ την έννοια της ανταγωνιστικότητος.

Προϋπόθεση για την ομαλή λειτουργία της ναυτιλίας είναι η εμπιστοσύνη όσον αφορά την σταθερότητα του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Πριν λίγες εβδομάδες η ναυτιλία βίωσε έναν δυσάρεστο αιφνιδιασμό, με την ανατροπή όχι μόνο συμφωνηθέντων και υπογεγραμμένων όρων αλλά και Συνταγματικά κατοχυρωμένων διατάξεων. Αυτό δεν θα ωφελήσει μακροπρόθεσμα την χώρα.

Χρειάζονται πολλά χρόνια και κόποι για να οικοδομηθεί ένα αξιόλογο έργο. Ένας αιφνιδιασμός το κλονίζει σαν καταστρεπτικός σεισμός, και καταρρέει.

Στη συνέχεια θα αναφερθώ μόνον σε μερικά σημαντικά σημεία που άπτονται της ναυτιλιακής πολιτικής και της θαλάσσιας οικονομίας της πατρίδας μας και μόνον. Τα πεπραγμένα του ΝΕΕ υπάρχουν στην ιστοσελίδα μας.

Θαλάσσιος Τουρισμός - Σκάφη Αναψυχής

Συνδράμαμε στην προσπάθεια διαμόρφωσης νομοθετικού πλαισίου για τον θαλάσσιο τουρισμό με στόχο την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη του κλάδου προς όφελος της Εθνικής οικονομίας. Η προσέλκυση σκαφών αναψυχής δημιουργεί πολλές θέσεις εργασίας. Το 2013 διαμορφώθηκαν 2 σχέδια νόμου. Τα δεύτερο πιστεύουμε ότι σύντομα  θα κατατεθεί στη Βουλή.

Το ΝΕΕ στις εισηγήσεις του σταθερά υποστηρίζει ότι αν νομοθετηθούν τέλη, αυτά πρέπει να είναι ανταγωνιστικά και χαμηλότερα άλλων γειτονικών χωρών, για να προσελκύσουμε περισσότερα ξένα σκάφη να ελλιμενίζονται στις Ελληνικές μαρίνες. Έτσι μόνον θα αυξηθεί η προσφορά του κλάδου στην Εθνική οικονομία. Αυτό γίνεται μέσω των αγορών, της συντήρησης και λειτουργίας τους. Τα πολλά έσοδα έρχονται από αυξημένο τζίρο. Όχι από υπερφορολόγηση.

Πρόσφατα ο ημερήσιος τύπος (ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 3/1/13) ανέφερε ότι εν όψει των νέων διατάξεων φεύγουν σκάφη αναψυχής αλλοδαπών κυρίως ιδιοκτητών για πιο φιλόξενους προορισμούς (Κροατία, Μαυροβούνιο, Τουρκία).

Πρέπει επιτέλους να γίνει συνείδηση ότι ζούμε σε μια παγκοσμιοποιημένη κοινωνία της αγοράς όπου η ανταγωνιστικότητα και η ποιότητα προσελκύουν. Η ελαστικότητα της ζήτησης είναι κανόνας. Συνεχώς δημιουργούντα αλλού, άλλες, πιο συμφέρουσες επιλογές για να προσελκύουν. Έτσι πρέπει να κάνουμε και εμείς.

Νοοτροπίες που εφαρμόστηκαν σε κλειστές οικονομίες απέτυχαν παταγωδώς.

Ατυχώς υπάρχουν ακόμη αρκετοί σε καίριες θέσεις που διατηρούν παρόμοιες αντιλήψεις.

Έτσι όμως καταστρέφουν μια χώρα με ασύγκριτες δυνατότητες να αναπτυχθεί ως τουριστικό, ναυτιλιακό και διαμετακομιστικό κέντρο της Ανατολικής Μεσογείου, δημιουργώντας ανάπτυξη και πολλές θέσεις εργασίας.

Κρουαζιερόπλοια

Το ΝΕΕ χρόνια τώρα εισηγείτο την αλλαγή του Νόμου περί κρουαζιέρας ούτως ώστε να προσελκύσουμε κρουαζιερόπλοια κυρίως για home porting, δραστηριότητα που θα αύξανε σημαντικά τις θέσεις εργασίας. Τελικά άλλαξε το 2012. Τα πλεονεκτήματα της Ελλάδας είναι σημαντικά: μικρότερες διαδρομές, λιγότερα καύσιμα και πιθανότατα περισσότερες προσεγγίσεις.

Τα συγκριτικά πλεονεκτήματα αυτά ακυρώνονται από τα ακριβά τέλη του «Ελ. Βενιζέλος» που το κατέστησαν περιφερειακό αεροδρόμιο. Άλλο ένα παράδειγμα της ίδιας αποτρεπτικής για την ανάπτυξη νοοτροπίας.

Δεν υπάρχουν απευθείας συνδέσεις με χώρες όπως Αμερική, Καναδάς, Κίνα (γενικότερα Άπω Ανατολή) και Αυστραλία από όπου προέρχονται οι περισσότεροι επιβάτες.

Αρνητικές επίσης είναι οι ανεπαρκείς και χρονοβόρες οδικές διαδρομές και οι γνωστές πια σε όλους μας διαδηλώσεις που τακτικά παραλύουν το κέντρο της Αθήνας.

Είναι εθνικό συμφέρον να αλλάξουμε νοοτροπία για να μεγιστοποιήσουμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας.

Ακτοπλοΐα

Το ΝΕΕ σε συνεργασία με το ΣΕΕΝ συνέβαλλε στην βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου λειτουργίας των πλοίων της ακτοπλοΐας. Ακόμη χρειάζονται σημαντικές βελτιώσεις για να μπορέσει η ακτοπλοϊα να εργάζεται παραγωγικά, να μειωθεί το κόστος των εισιτηρίων και να γίνουν βιώσιμες οι εταιρείες.

Ενώ η Ελληνική ακτοπλοΐα άρχισε δυναμικά την ανανέωσή της την δεκαετία του ’90, λόγω της Ελληνικής νομοθεσίας σήμερα έχει συρρικνωθεί, έχει ζημίες και εξαγοράζεται από αλλοδαπούς.

Ατυχώς διαχρονικά η νομοθεσία μας ακυρώνει επιχειρηματικές προσπάθειες και τα συγκριτικά πλεονέκτημα της χώρας μας.

Ναυτιλία Μικρών Αποστάσεων

Η πολιτική της ΕΕ για τη ναυτιλία μικρών αποστάσεων ξεκίνησε με την πρόθεση να ενισχυθεί και να αναπτυχθεί ως φιλικότερο μέσο μεταφοράς για το περιβάλλον, χωρίς αυτή η πρόθεση να έχει γίνει έργο, το αντίθετο μάλιστα. 

Οι μεταφορές με πλοία είναι περιβαλλοντικά φιλικότερες αλλά καθυστερούν. Οι καθυστερήσεις κοστίζουν, έτσι απωθούν. Το ποσοστό οδικών μεταφορών στη Ε.Ε. αυξήθηκε από το 1995 στο 2010 παρά τις διάφορες προσπάθειες ενίσχυσης των θαλασσίων μεταφορών (Marco Polo, Motorways of the seas, TEN-T κλπ.). Έτσι αυξήθηκαν και οι ρύποι. Με την θέσπιση ακριβότερου πετρελαίου με χαμηλή περιεκτικότητα θείου το πρόβλημα θα χειροτερέψει.

Για να επιτευχθεί η αύξηση της περιβαλλοντικά φιλικότερης μεταφοράς δια θαλάσσης πρέπει να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά όλοι οι παράγοντες που αυξάνουν το κόστος και απωθούν την μεταφορά φορτίων δια θαλάσσης.

Το ΝΕΕ μελέτησε τα αποτελέσματα των Ευρωπαϊκών πολιτικών για την ανάπτυξη της Ν.Μ.Α. Θεωρούμε ότι η μελέτη αυτή δημιουργεί ισχυρά επιχειρήματα για την επανεξέταση και αναθεώρηση των πολιτικών της ΕΕ.

Η Ναυπηγοεπισκευή στην Ελλάδα

Κάποτε τα ναυπηγεία μας και το Πέραμα έσφυζαν από δουλειά. Σήμερα φυτοζωούν. Είναι ακατανόητο πως οι ακριβότεροι Ευρωπαίοι καταφέρνουν να κτίζουν επιβατηγά και άλλα πλοία ενώ εμείς δεν μπορούμε επί ίσοις όροις.

Η Ελλάδα ως διαμετακομιστικό κέντρο

Από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 βλέπαμε και προωθούσαμε την δυνατότητα να αναπτυχθεί η Ελλάδα και ειδικότερα ο Πειραιάς σαν το διαμετακομιστικό κέντρο της Ανατολικής Μεσογείου, με κατάλληλη σιδηροδρομική σύνδεση ώστε να διοχετεύεται το εμπόριο από εδώ στην Ευρώπη.

Ευτυχώς αυτό έγινε τώρα πραγματικότητα και ξεκίνησε η ανάπτυξη, προς μεγάλο όφελος της Εθνικής οικονομίας.

Αναπτυξιακή Εθνική Ναυτιλιακή Στρατηγική

Όλα τα ανωτέρω και άλλα αναφέρονται στο πόνημα του ΝΕΕ «Αναπτυξιακή Εθνική Ναυτιλιακή Στρατηγική» που έγινε με στοιχεία από έρευνες ετών, πρωτοπαρουσιάστηκε στα Ποσειδώνια 2012 και έχει υποβληθεί από καιρού σε όλους του αρμόδιους Υπουργούς. Το πόνημα ,που είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα του ΝΕΕ, επικαιροποιείται τακτικά και αναφέρεται σε όλους τους τομείς και τις κατηγορίες πλοίων, λιμάνια, χερσαία μέσα μεταφοράς, ναυπηγήσεις κ.α., με σκοπό και προοπτική η χώρα μας να αναδειχθεί ως ναυτιλιακό, οικονομικό, τουριστικό και διαμετακομιστικό κέντρο της Ανατολικής Μεσογείου για φορτία από την Άπω Ανατολή προς Ευρώπη.

Με ικανοποίηση πληροφορηθήκαμε την επιτυχή προσπάθεια του Ευρωβουλευτή κου Γεωργίου Κουμουτσάκου να ενσωματώσει μέρος του ανωτέρω σκεπτικού στο καινούργιο πρόγραμμα των «Διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών».

Θα ανακάμψουμε μόνο όταν αλλάξουμε νοοτροπία και δημιουργήσουμε ένα σταθερό, φιλόξενο νομοθετικό πλαίσιο.

Θέλουμε να πιστεύουμε ότι αυτή η κυβέρνηση θα καταφέρει να μεγιστοποιήσει αυτά, τα ευκόλως εφικτά ωφέλει για την ανάπτυξη της Εθνικής οικονομίας.

Η επιτυχία θέλει σαφείς στόχους και καθαρή σκέψη

Τελειώνοντας, θα επιδώσουμε  τιμητική πλακέτα στους κ.κ.

ΝΙΚΟ ΣΟΥΤΟ και

ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΣΑΚΟ

στελέχη του Διοικητικού Συμβουλίου του ΝΕΕ προηγουμένων ετών, για την επί χρόνια παραγωγική συμμετοχή τους στις εργασίες του, οι οποίοι με την εμπειρία, γνώσεις και πρακτική στα ναυτιλιακά θέματα συνεισέφεραν στο έργο του ΝΕΕ και ανακηρύσσοντάς τους επίτιμα μέλη ΔΣ/ΝΕΕ.

Σας ευχαριστώ και σας εύχομαι Καλή Χρονιά"