Το
κραχ στην τιμή του πετρελαίου ανέτρεψε τη γεωπολιτική σκακιέρα. Το 2015
ξεκινά με το μεγάλο ερώτημα, ποιος θα κατορθώσει να νικήσει στον νέο
πόλεμο τιμών που έχει ξεσπάσει. Ο ΟΠΕΚ; Η Ρωσία ή μήπως οι Αμερικανοί
παραγωγή shale oil;
Η τιμή πετρελαίου έχει υποχωρήσει κατά 49% από την αρχή του έτους. Όσοι ευελπιστούν σε γρήγορη ανάκαμψή της, όπως τονίζουν οι αναλυτές, μάλλον θα απογοητευθούν, καθώς η παγκόσμια ζήτηση αυξάνεται με τον χαμηλότερο ρυθμό από το 2009, οι αμερικανικές επιχειρήσεις αυξάνουν την παραγωγή τους και μάλιστα με την μεγαλύτερη ταχύτητα από τη δεκαετία του '80, ενώ ξέσπασε πόλεμος τιμών και μεταξύ των κρατών-μελών του ΟΠΕΚ.
«Φθάσαμε σε ένα σημείο-σταθμό, όπου επανεξετάζουμε την αντίληψή μας για τον ΟΠΕΚ, για το ότι το επονομαζόμενο καρτέλ, τελικά, δεν καθορίζει την πορεία των τιμών», εκτιμά ο Jeff Colgan, καθηγητής στο Watson Institute for International Studies, το οποίο εξετάζει τα γεωπολιτικά δεδομένα της ενέργειας και προσθέτει: «Το μεγάλο ερωτηματικό είναι η αμερικανική αγορά fracking. Άραγε πόσο ακόμη μπορεί να αντέξει στις πιέσεις;».
Υπάρχουν, όμως, πέντε ερωτήσεις οι οποίες μπορούν – αν θεωρήσουμε ότι οι απαντήσεις είναι σίγουρες – να δώσουν μία καλύτερη εικόνα για το τι θα συμβεί στις πετρελαϊκές αγορές το 2015.
Θα κατορθώσει ο ΟΠΕΚ να διατηρήσει τη συνοχή του;
Το καρτέλ, το οποίο ελέγχει το 40% της παγκόσμιας παραγωγής, εμφανίζει σημεία φθοράς. Από τον Ιανουάριο του 2012 τα μέλη του είχαν ξεπεράσει το ημερήσιο όριο παραγωγής των 30 εκατ. δολαρίων κατά 886.000 βαρέλια, βάσει στοιχείων του Bloomberg. Ο ίδιος ο ΟΠΕΚ προχωρά σε υποβάθμιση της εκτίμησής του για την παγκόσμια κατανάλωση. Αναμένει ότι η παγκόσμια κατανάλωση θα υποχωρήσει στο χαμηλότερο επίπεδο 12 ετών και θα είναι χαμηλότερη, σε ημερήσια βάση, από αντίστοιχη παραγωγή των μελών του. Την ίδια ώρα, όμως, οι τιμές υποχωρούν σε επίπεδα που κάποια κράτη-μέλη του ΟΠΕΚ δεν μπορούν να αντέξουν, καθώς αντιμετωπίζουν προβλήματα ακόμη και σε δημοσιονομικό επίπεδο. Στον αντίποδα η Σ. Αραβία δεν έχει κανένα πρόβλημα, καθώς το κόστος παραγωγής πετρελαίου γι' αυτήν κυμαίνεται μεταξύ πέντε με έξι δολαρίων, ενώ παράλληλα διαθέτει πληθώρα συναλλαγματικών αποθεμάτων. «Ο ΟΠΕΚ αντιμετωπίζει δύσκολες στιγμές στο να διατηρήσει την ενότητα του καρτέλ», αναφέρει ο Jeffrey Rosenberg, επικεφαλής επενδύσεων της BlackRock Advisors.
Θα ασκηθούν ισχυρές πιέσεις στο αμερικανικό fracking;
Traders και αναλυτές υποστηρίζουν ότι η απόφαση της Σ. Αραβίας να αφήσει τις τιμές πετρελαίου να κατρακυλήσουν, κάτι που θα προκαλέσει τεράστια προβλήματα στους Αμερικανούς παραγωγούς, καθιστώντας το fracking ιδιαίτερα ακριβό. Παράλληλα αρκετές πετρελαϊκές εταιρείες έχουν αναβάλει τα επενδυτικά τους προγράμματα. Η αμερικανική Επιτροπή Ενέργειας φρόντισε να μειώσει τις εκτιμήσεις της για την παραγωγή, ενώ η Genscape εκτιμά ότι θα υπάρξει πολύ σφοδρό πλήγμα.
Θα ανακάμψει η παγκόσμια ζήτηση;
Η υποχώρηση της ανάπτυξης σε Ευρώπη και Ασία βοήθησε να υπάρξει πτώση της ζήτησης πετρελαίου και κατόπιν των τιμών του. Όμως οι χαμηλές τιμές μπορούν να ωθήσουν τις αγορές, σύμφωνα με Citigroup και Goldman Sachs. Η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας, αναμένει ότι η παγκόσμια κατανάλωση θα ενισχυθεί κατά 900.000 βαρέλια ημερησίως το 2015. «Η πτώση της ζήτησης οφείλεται στην χαλάρωση της κινεζικής ανάπτυξης και στην «χαμηλή πτήση» της ευρωπαϊκής οικονομίας. Δεν βλέπω να υπάρχει αντιστροφή αυτών των τάσεων και ως εκ τούτου ούτε της ζήτησης πετρελαίου», υποστηρίζει ο Tamar Essner, ενεργειακός αναλυτής στην Nasdaq.
Θα επιτρέψουν οι ΗΠΑ την αύξηση εξαγωγών πετρελαίου;
Η χαμηλή τιμή πετρελαίου επαναφέρει στο προσκήνιο την πιθανότητα οι ΗΠΑ να άρουν την απαγόρευση εξαγωγών πετρελαίου, μία απαγόρευση που ξεκίνησε να ισχύει πριν από 40 χρόνια. Οι παραγωγοί επιθυμούν πρόσβαση στις διεθνείς αγορές για να εκμεταλλευθούν τις υψηλότερες τιμές (σε σύγκριση με το αμερικανικό αργό), ενώ τα διυλιστήρια επιθυμούν να διατηρήσουν υπό έλεγχο το κόστος τους. Οι ΗΠΑ μπορούν να εξάγουν έως και 1,5 εκατ. βαρέλια πετρελαίου ημερησίως, εκτιμά η αμερικανική Υπηρεσία Ενέργειας. Η άρση της απαγόρευσης μπορεί να γίνει πραγματικότητα, με δεδομένο ότι η γερουσιαστής Lisa Murkowski του Ρεπουμπλικανικού κόμματος, η οποία κατηγορεί σφοδρά αυτήν την απαγόρευση, θα αναλάβει πρόεδρος της Επιτροπής Φυσικών Πόρων της γερουσίας.
Θα πλήξει τη διοχέτευση πετρελαίου στις αγορές η γεωπολιτική αστάθεια;
Τον Ιούνιο με την κλιμάκωση της βίας στην Ουκρανία και την επέλαση του ISIS λίγο έξω από τη Βαγδάτη, η τιμή του πετρελαίου έφθασε στα 114 δολάρια το βαρέλι. Σήμερα, στα 60 δολάρια, το πετρέλαιο απειλεί να οδηγήσει σε εκτροχιασμό ορισμένες ούτως ή άλλως μη σταθερές χώρες. Η Βενεζουέλα μάχεται με τον πληθωρισμό και τη φυγή κεφαλαίων, εμφανίζει αδυναμία αποπληρωμής του χρέους της και οι επενδυτές φοβούνται ότι θα χρεοκοπήσει. Η παραγωγή της Λιβύης τετραπλασιάστηκε αρχικώς, αλλά μετά την κλιμάκωση των συγκρούσεων υποχώρησε κατά 32% τον Νοέμβριο. Η παραγωγή του Ιράκ βρίσκεται σε υψηλό 13 ετών, αλλά ταυτόχρονα η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με την προέλαση του ISIS. Από την πλευρά του το Ιράν, εάν τελικώς πεισθεί να περιορίσει το πυρηνικό του πρόγραμμα και να λάβει ως αντάλλαγμα την άρση κυρώσεων από τη Δύση, υποστηρίζει ότι μπορεί να διπλασιάσει την παραγωγή του στα 4,8 εκατ. βαρέλια ημερησίως.
Η τιμή πετρελαίου έχει υποχωρήσει κατά 49% από την αρχή του έτους. Όσοι ευελπιστούν σε γρήγορη ανάκαμψή της, όπως τονίζουν οι αναλυτές, μάλλον θα απογοητευθούν, καθώς η παγκόσμια ζήτηση αυξάνεται με τον χαμηλότερο ρυθμό από το 2009, οι αμερικανικές επιχειρήσεις αυξάνουν την παραγωγή τους και μάλιστα με την μεγαλύτερη ταχύτητα από τη δεκαετία του '80, ενώ ξέσπασε πόλεμος τιμών και μεταξύ των κρατών-μελών του ΟΠΕΚ.
«Φθάσαμε σε ένα σημείο-σταθμό, όπου επανεξετάζουμε την αντίληψή μας για τον ΟΠΕΚ, για το ότι το επονομαζόμενο καρτέλ, τελικά, δεν καθορίζει την πορεία των τιμών», εκτιμά ο Jeff Colgan, καθηγητής στο Watson Institute for International Studies, το οποίο εξετάζει τα γεωπολιτικά δεδομένα της ενέργειας και προσθέτει: «Το μεγάλο ερωτηματικό είναι η αμερικανική αγορά fracking. Άραγε πόσο ακόμη μπορεί να αντέξει στις πιέσεις;».
Υπάρχουν, όμως, πέντε ερωτήσεις οι οποίες μπορούν – αν θεωρήσουμε ότι οι απαντήσεις είναι σίγουρες – να δώσουν μία καλύτερη εικόνα για το τι θα συμβεί στις πετρελαϊκές αγορές το 2015.
Θα κατορθώσει ο ΟΠΕΚ να διατηρήσει τη συνοχή του;
Το καρτέλ, το οποίο ελέγχει το 40% της παγκόσμιας παραγωγής, εμφανίζει σημεία φθοράς. Από τον Ιανουάριο του 2012 τα μέλη του είχαν ξεπεράσει το ημερήσιο όριο παραγωγής των 30 εκατ. δολαρίων κατά 886.000 βαρέλια, βάσει στοιχείων του Bloomberg. Ο ίδιος ο ΟΠΕΚ προχωρά σε υποβάθμιση της εκτίμησής του για την παγκόσμια κατανάλωση. Αναμένει ότι η παγκόσμια κατανάλωση θα υποχωρήσει στο χαμηλότερο επίπεδο 12 ετών και θα είναι χαμηλότερη, σε ημερήσια βάση, από αντίστοιχη παραγωγή των μελών του. Την ίδια ώρα, όμως, οι τιμές υποχωρούν σε επίπεδα που κάποια κράτη-μέλη του ΟΠΕΚ δεν μπορούν να αντέξουν, καθώς αντιμετωπίζουν προβλήματα ακόμη και σε δημοσιονομικό επίπεδο. Στον αντίποδα η Σ. Αραβία δεν έχει κανένα πρόβλημα, καθώς το κόστος παραγωγής πετρελαίου γι' αυτήν κυμαίνεται μεταξύ πέντε με έξι δολαρίων, ενώ παράλληλα διαθέτει πληθώρα συναλλαγματικών αποθεμάτων. «Ο ΟΠΕΚ αντιμετωπίζει δύσκολες στιγμές στο να διατηρήσει την ενότητα του καρτέλ», αναφέρει ο Jeffrey Rosenberg, επικεφαλής επενδύσεων της BlackRock Advisors.
Θα ασκηθούν ισχυρές πιέσεις στο αμερικανικό fracking;
Traders και αναλυτές υποστηρίζουν ότι η απόφαση της Σ. Αραβίας να αφήσει τις τιμές πετρελαίου να κατρακυλήσουν, κάτι που θα προκαλέσει τεράστια προβλήματα στους Αμερικανούς παραγωγούς, καθιστώντας το fracking ιδιαίτερα ακριβό. Παράλληλα αρκετές πετρελαϊκές εταιρείες έχουν αναβάλει τα επενδυτικά τους προγράμματα. Η αμερικανική Επιτροπή Ενέργειας φρόντισε να μειώσει τις εκτιμήσεις της για την παραγωγή, ενώ η Genscape εκτιμά ότι θα υπάρξει πολύ σφοδρό πλήγμα.
Θα ανακάμψει η παγκόσμια ζήτηση;
Η υποχώρηση της ανάπτυξης σε Ευρώπη και Ασία βοήθησε να υπάρξει πτώση της ζήτησης πετρελαίου και κατόπιν των τιμών του. Όμως οι χαμηλές τιμές μπορούν να ωθήσουν τις αγορές, σύμφωνα με Citigroup και Goldman Sachs. Η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας, αναμένει ότι η παγκόσμια κατανάλωση θα ενισχυθεί κατά 900.000 βαρέλια ημερησίως το 2015. «Η πτώση της ζήτησης οφείλεται στην χαλάρωση της κινεζικής ανάπτυξης και στην «χαμηλή πτήση» της ευρωπαϊκής οικονομίας. Δεν βλέπω να υπάρχει αντιστροφή αυτών των τάσεων και ως εκ τούτου ούτε της ζήτησης πετρελαίου», υποστηρίζει ο Tamar Essner, ενεργειακός αναλυτής στην Nasdaq.
Θα επιτρέψουν οι ΗΠΑ την αύξηση εξαγωγών πετρελαίου;
Η χαμηλή τιμή πετρελαίου επαναφέρει στο προσκήνιο την πιθανότητα οι ΗΠΑ να άρουν την απαγόρευση εξαγωγών πετρελαίου, μία απαγόρευση που ξεκίνησε να ισχύει πριν από 40 χρόνια. Οι παραγωγοί επιθυμούν πρόσβαση στις διεθνείς αγορές για να εκμεταλλευθούν τις υψηλότερες τιμές (σε σύγκριση με το αμερικανικό αργό), ενώ τα διυλιστήρια επιθυμούν να διατηρήσουν υπό έλεγχο το κόστος τους. Οι ΗΠΑ μπορούν να εξάγουν έως και 1,5 εκατ. βαρέλια πετρελαίου ημερησίως, εκτιμά η αμερικανική Υπηρεσία Ενέργειας. Η άρση της απαγόρευσης μπορεί να γίνει πραγματικότητα, με δεδομένο ότι η γερουσιαστής Lisa Murkowski του Ρεπουμπλικανικού κόμματος, η οποία κατηγορεί σφοδρά αυτήν την απαγόρευση, θα αναλάβει πρόεδρος της Επιτροπής Φυσικών Πόρων της γερουσίας.
Θα πλήξει τη διοχέτευση πετρελαίου στις αγορές η γεωπολιτική αστάθεια;
Τον Ιούνιο με την κλιμάκωση της βίας στην Ουκρανία και την επέλαση του ISIS λίγο έξω από τη Βαγδάτη, η τιμή του πετρελαίου έφθασε στα 114 δολάρια το βαρέλι. Σήμερα, στα 60 δολάρια, το πετρέλαιο απειλεί να οδηγήσει σε εκτροχιασμό ορισμένες ούτως ή άλλως μη σταθερές χώρες. Η Βενεζουέλα μάχεται με τον πληθωρισμό και τη φυγή κεφαλαίων, εμφανίζει αδυναμία αποπληρωμής του χρέους της και οι επενδυτές φοβούνται ότι θα χρεοκοπήσει. Η παραγωγή της Λιβύης τετραπλασιάστηκε αρχικώς, αλλά μετά την κλιμάκωση των συγκρούσεων υποχώρησε κατά 32% τον Νοέμβριο. Η παραγωγή του Ιράκ βρίσκεται σε υψηλό 13 ετών, αλλά ταυτόχρονα η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με την προέλαση του ISIS. Από την πλευρά του το Ιράν, εάν τελικώς πεισθεί να περιορίσει το πυρηνικό του πρόγραμμα και να λάβει ως αντάλλαγμα την άρση κυρώσεων από τη Δύση, υποστηρίζει ότι μπορεί να διπλασιάσει την παραγωγή του στα 4,8 εκατ. βαρέλια ημερησίως.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.