30 Ιουλ 2018

«Τοξικά» τα…οικολογικά καύσιμα για την ναυτιλία



Σε διελκυστίνδα έχει εξελιχθεί η απόφαση για τη λήψη μέτρων με στόχο την μείωση της εκπομπής ρύπων από τα πλοία. Οι απόψεις διίστανται. Υπάρχουν τα υπέρ και τα κατά αλλά και αδιέξοδα που θέτουν υπό αμφισβήτηση κατά πόσο μπορούν να υλοποιηθούν οι αποφάσεις του  Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού  του ΟΗΕ (ΙΜΟ).


Πρόσφατα θέση πήρε και η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών με αφορμή απόφαση της Διασυνοδιακής Ομάδας Εργασίας του ΙΜΟ όπου εκφράζονται ανησυχίες  για το πόσο ασφαλή θα είναι τα νέα οικολογικά καύσιμα.
Η Ομάδα Εργασίας έλαβε υπόψη σοβαρές και βάσιμες ανησυχίες για την ασφάλεια που συνδέονται με τη μετάβαση σε νέα καύσιμα χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο, ειδικότερα καύσιμα που προκύπτουν μετά από ανάμιξη καυσίμων στην ξηρά (blended fuels), προκειμένου να εξασφαλιστεί η συμμόρφωση των πλοίων με το ανώτατο όριο 0,5% περιεκτικότητας σε θείο των ναυτιλιακών καύσιμων από 1η Ιανουαρίου 2020.
Σήμερα η υποχρεωτική χρήση καυσίμων με μικρή περιεκτικότητα θείου εφαρμόζεται στην Βαλτική θάλασσα, σε ορισμένα fjords, στην Καραϊβική και στις περιοχές Βόρειας Γαλλίας και Ηνωμένου Βασιλείου.

Tα θέματα ασφάλειας αφορούν:   
- την σταθερότητα καυσίμου,
-την ασυμβατότητα μεταξύ διαφορετικών παρτίδων blended fuels,
-τα χαμηλότερα σημεία ανάφλεξης από το ελάχιστο απαιτούμενο από τη SOLAS,
-τα ανεπαρκή περιθώρια ασφάλειας για τα καταλυτικά σωματίδια και
-τις εκτεταμένες καθυστερήσεις στην ανάφλεξη λόγω κακών χαρακτηριστικών καύσης.
Η Ομάδα έκκρινε ότι η αδυναμία αντιμετώπισης αυτών των προκλήσεων θα οδηγούσε σε πραγματική και τεράστια απειλή για τα πληρώματα και τις μηχανές των πλοίων και, κατά συνέπεια, για το θαλάσσιο περιβάλλον. Επιπλέον, καθώς η προθεσμία για το 2020 πλησιάζει, οι ανησυχίες που σχετίζονται με την ασφάλεια ενισχύονται από σοβαρές αμφιβολίες αναφορικά με τη διαθεσιμότητα παγκοσμίως ασφαλών συμμορφούμενων καυσίμων.
«Το θέμα της μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από τα πλοία βρίσκεται πάντα στην πρώτη επιλογή των προσπαθειών που καταβάλλουν οι διεθνείς οργανισμοί προστασίας του περιβάλλοντος από την μάστιγα των εκπομπών αερίων σε παγκόσμια κλίμακα.   Σύμφωνα με τις ισχύουσες στατιστικές το 90% των εμπορευμάτων σε παγκόσμια κλίμακα μεταφέρεται από τα ποντοπόρα πλοία.  Οι ίδιες στατιστικές αναφέρουν πεντακάθαρα ότι οι ρύποι που μολύνουν την ατμόσφαιρα είναι ξεκάθαρα οι μικρότεροι σε ποσοστά από εκείνους που προέρχονται από βιομηχανίες, αυτοκίνητα, αεροπλάνα, κα» επισημαίνει ο Μιχάλης Λάμπρος πρώην αντιπρόεδρος της Ένωσης Εφοπλιστών Κρουαζιερόπλοιων  και Φορέων Ναυτιλίας με εμπειρία μεγαλύτερη των 50 ετών στη ναυτιλιακή βιομηχανία: 

«Ας δούμε όμως ποιες θα είναι οι οικονομικές επιπτώσεις από την εφαρμογή της απόφασης του ΙΜΟ και τί μπορούν να πράξουν, θεωρητικά βέβαια, οι πλοιοκτήτες των πλοίων σε διεθνές επίπεδο: 1)  Τα πλοία να συνεχίσουν να καταναλώνουν καύσιμα με περιεκτικότητα σε θείο 0,5% ή ακόμα και σε 0,1% σε ορισμένες περιοχές ελέγχου καυσαερίων ρύπων, με μεγάλη αβεβαιότητα ως προς την διαθεσιμότητα του προϊόντος και το υψηλό κόστος της τιμής αγοράς.

Το επιπλέον κόστος για τα νέα αυτά καύσιμα σε παγκόσμιο επίπεδο από το έτος 2020 θα είναι της τάξεως των 60 δισ. δολαρίων σε ετήσια βάση ή 25% σε αύξηση του λειτουργικού κόστους των πλοίων, όπως ισχύει σήμερα.

2)  Άλλη προτεινόμενη λύση είναι η εγκατάσταση στα πλοία συστήματος καθαρισμού καυσαερίων (scrubbers) με συνέχιση χρήσεως βαρέως τύπου πετρελαίου ελπίζοντας ότι θα διατίθεται σε χαμηλές τιμές.  Σε αυτήν την περίπτωση η συγκεκριμένη επένδυση θα είναι της τάξεως των 2,5-3 εκατομμυρίων δολαρίων ανά πλοίο, κάτι που θα εφαρμοσθεί μόνο σε πλοία ηλικίας μικρότερης των δέκα ετών για να είναι βιώσιμη.
Όμως εκ των πραγμάτων αυτή η λύση είναι ανεφάρμοστη»

Για τους λόγους που η λύση με τα scrubbers είναι ανεφάρμοστη ο Μιχάλης Λάμπρος εξηγεί:  

«Σήμερα σε παγκόσμια κλίμακα κυκλοφορούν πλοία όλων των κατηγοριών κόρων άνω των 1.000 σε αριθμό πάνω από 40.000.

Την περσινή χρονιά όταν ξεκίνησαν οι εγκαταστάσεις scrubbers στα ποντοπόρα πλοία και στα κρουαζιερόπλοια είναι ζήτημα αν τοποθετήθηκαν 100 scrubbers.  Είναι πρακτικά αδύνατη η μαζική τοποθέτηση scrubbers στα πλοία από σήμερα μέχρι το τέλος του έτους 2019» και συνεχίζει:

«Βάσει θετικών υπολογισμών στην καλύτερη περίπτωση θα τοποθετηθούν scrubbers μέχρι το έτος 2020 σε περίπου 1.500 πλοία. Με βάση τη σημερινή ηλικία των πλοίων, ο ΙΜΟ έχει υπολογίσει ότι ο συνολικός αριθμός των πλοίων που λόγω της νεαρής ηλικίας θα επιλέξουν να τοποθετήσουν scrubbers και μετά το έτος 2020 θα είναι περίπου 4.000.

Η εταιρεία Wood MacKenzie υπολογίζει ότι στην καλύτερη περίπτωση το 2 ή 3% του παγκόσμιου στόλου θα έχει εγκαταστήσει scrubbers το έτος 2020.  Συνεπώς είναι άμεση και επιτακτική ανάγκη να προσανατολιστούν σε επενδύσεις οι εταιρείες καυσίμων για την παραγωγή πετρελαίου χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο».

Σύμφωνα με τον Μιχάλη Λάμπρο «ο βασικός λόγος ανησυχίας των ναυτιλιακών εταιρειών, όπως εκφράζεται σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι ο βαθμός ετοιμότητας των πετρελαϊκών εταιρειών ώστε να μπορούν να εφοδιάζουν τον κλάδο με καύσιμα χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο. Ως  μια εναλλακτική λύση, πάντα για τα μικρής ηλικίας πλοία, είναι η επένδυση σε άλλη μορφή καυσίμου, όπως π.χ. το φυσικό αέριο.  Μια τέτοια επιλογή όμως συνεπάγεται σημαντικό αρχικό κόστος της τάξεως των 5 εκατομμυρίων δολαρίων ανά πλοίο, πάντα υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρχει δίκτυο διανομής φυσικού αερίου σε παγκόσμια κλίμακα».

Το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο (ICS)  έχει εκφράσει  φόβους ότι τα προτεινόμενα καύσιμα μειωμένου θείου δεν είναι βέβαιο ότι θα υπάρχουν διαθέσιμα σε επαρκείς ποσότητες και ποιότητες σε κάθε λιμάνι μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2020.

« Αυτήν την στιγμή κανείς δεν ξέρει τι είδους καύσιμα θα είναι διαθέσιμα και σε ποιες τιμές, με τι προδιαγραφές, και σε ποιες ποσότητες.  Αν δεν κατανοήσουν όλοι οι φορείς αυτήν την τόσο κρίσιμη κατάσταση, σύντομα η παγκόσμια ναυτιλία θα βρεθεί αντιμέτωπη με μια μεγάλη αναστάτωση και τα πλοία με φορτία θα κολλήσουν στα λιμάνια.  Εάν δεν ληφθούν σωστά και άμεσα μέτρα προετοιμασίας για την χρήση καυσίμων μειωμένου ποσοστού θείου από το έτος 2020, τότε σίγουρα θα δημιουργηθεί χάος και σύγχυση στην Διεθνή Ναυτιλιακή Κοινότητα» δηλώνει ο Μιχάλης Λάμπρος: 

«Λαμβάνοντας υπ’ όψιν όλα τα ανωτέρω είναι εύκολο να καταλάβει κάποιος ότι οι νέοι κανονισμοί απαιτούν τεράστιες επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες σε παγκόσμιο επίπεδο.  Μήπως τελικά θα είναι λάθος οι εφοπλιστές να προχωρήσουν σε τεράστιες επενδύσεις στα παλαιά πλοία, κάτι που τελικά θα αποβεί εις βάρος της ανταγωνιστικότητας των πλοίων ή θα πρέπει να προτιμήσουν την χρησιμοποίηση καυσίμων μικρής περιεκτικότητας σε θείο παρά την διαφορά τιμής, αρκεί να μπορούν να εφοδιάζονται τα πλοία με καύσιμα αυτής της κατηγορίας σε όλα τα λιμάνια προσέγγισης των πλοίων» και καταλήγει:

 «Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία για τη σωστή απόφαση του ΙΜΟ.   Όμως λαμβανομένων υπ΄όψιν των γεγονότων που αναφέραμε πιο πάνω ως προς την ετοιμότητα όλων των εμπλεκομένων φορέων για σωστή προετοιμασία από σήμερα μέχρι τέλος του έτους 2019, καθώς επίσης και την υπέρογκη άμεση οικονομική επιβάρυνση των ήδη δοκιμαζομένων εφοπλιστικών εταιρειών σε διεθνές επίπεδο, νομίζω ότι μια άλλη λιγότερο επώδυνη λύση, ίσως είναι η παράταση της επιβολής χρησιμοποίησης καυσίμων χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο πέραν του έτους 2020 για το έτος 2025. Αυτό είναι καθαρά πρωτοβουλία και απόφαση του ΙΜΟ και των ναυτιλιακών διεθνών φορέων και εφοπλιστικών ενώσεων».

Θέματα ασφάλειας
Ανησυχίες για το πόσο ασφαλή θα είναι τα νέα οικολογικά καύσιμα εξέφρασε ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (ΙΜΟ) με απόφαση της πρόσφατης. Η Ομάδα Εργασίας έλαβε υπόψη σοβαρές και βάσιμες ανησυχίες για την ασφάλεια που συνδέονται με τη μετάβαση σε νέα καύσιμα χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο, ειδικότερα καύσιμα που προκύπτουν μετά από ανάμιξη καυσίμων στην ξηρά (blended fuels), προκειμένου να εξασφαλιστεί η συμμόρφωση των πλοίων με το ανώτατο όριο 0,5% περιεκτικότητας σε θείο των ναυτιλιακών καύσιμων από 1η Ιανουαρίου 2020.
Σχολιάζοντας την απόφαση της Διασυνοδιακής Ομάδας Εργασίας του ΙΜΟ που συνεδρίασε στο Λονδίνο, 9-13 Ιουλίου 2018, ο Πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, Θεόδωρος Βενιάμης, δήλωσε:
«Οι νέοι κανόνες αποτελούν αλλαγή παιχνιδιού για τους εφοπλιστές, τους διαχειριστές πλοίων και τα διυλιστήρια. Υπάρχουν πολλές μεταβλητές που μπορεί να επηρεάσουν τη συνεπή συμμόρφωση των πλοίων, πράγμα που σημαίνει ότι η εφαρμογή των νέων κανόνων δε θα είναι απλή. Ο ΙΜΟ επέδειξε ρεαλισμό υποστηρίζοντας μια πρακτική και ρεαλιστική προσέγγιση για το μέλλον» και προσέθεσε:
«Οι Έλληνες πλοιοκτήτες εργάζονται σθεναρά προς τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις του νέου ορίου 0,5% του θείου από τον ΙΜΟ από την 1η Ιανουαρίου 2020. Ωστόσο, είναι σημαντικό τα σχετικά εμπλεκόμενα μέρη επίσης να καταβάλουν κάθε προσπάθεια για να παράσχουν στο ναυτιλιακό κλάδο τα απαραίτητα μέσα για την επίτευξη αυτού του στόχου. Είναι εξίσου σημαντικό τα νέα καύσιμα να μην θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια της ζωής στη θάλασσα. Τα ναυτιλιακά καύσιμα που θα χρησιμοποιούνται μετά το 2020 θα πρέπει να συμμορφώνονται όχι μόνο με την απαιτούμενη περιεκτικότητα σε θείο, αλλά θα πρέπει να είναι κατάλληλα για χρήση, χωρίς να διακυβεύεται η ασφάλεια των πλοίων και των πληρωμάτων».
Οι ανησυχίες για την ασφάλεια θα διαβιβαστούν στα αρμόδια όργανα του ΙΜΟ για να ληφθούν δεόντως υπόψη. Η Επιτροπή Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (MEPC 73) τον Οκτώβριο 2018 και η Επιτροπή Ναυτικής Ασφάλειας (MSC 100) το Δεκέμβριο 2018 θα εξετάσουν πιθανούς τρόπους αντιμετώπισης των προκλήσεων.






Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.