Εθνική Τράπεζα: Αλυσίδα αξίας για μμε στη ναυτιλία

Του Αντώνη Τσιμπλάκη
atsimp@naftemporiki.gr

H νέα πρωτοβουλία «Εθνική Αλυσίδα Αξίας», που σε πρώτη φάση προσφέρεται σε επιχειρήσεις οι οποίες συμμετέχουν ή θα συμμετάσχουν σε εφοδιαστικές αλυσίδες στον κλάδο της ναυτιλίας, παρουσιάστηκε  σε ειδική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην Εθνική Τράπεζα.

«Σ’ αυτό το ιδιαίτερα ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον, κλειδί για τη βιωσιμότητα των ελληνικών επιχειρήσεων, κυρίως δε των μικρομεσαίων, είναι η είσοδος και η συμμετοχή τους σε τέτοιες παγκόσμιες αλυσίδες αξίας» ανέφερε στην τοποθέτησή της η πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας Λούκα Κατσέλη.

«Κάτι τέτοιο», πρόσθεσε, «όταν γίνεται με οργανωμένο τρόπο επιτρέπει τη διεύρυνση των εξαγωγών τους, την εξασφάλιση ρευστότητας, την απόκτηση τεχνογνωσίας, καθώς και την υιοθέτηση σύγχρονων προτύπων οργάνωσης και πιστοποίησης, που αναβαθμίζουν συνολικά τη λειτουργία των επιχειρήσεων και διευρύνουν τις αγορές τους».«Αξίζει να τονισθεί», κατέληξε η πρόεδρος της Εθνικής, «ότι γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο ο νέος αναπτυξιακός νόμος που ψηφίστηκε πρόσφατα παρέχει ειδικά κίνητρα για εταιρείες που συμμετέχουν σε συστάδες επιχειρήσεων, δηλαδή σε clusters και αλυσίδες αξίας. Πιστεύω ακράδαντα ότι προϋπόθεση για τη βιώσιμη αναπτυξιακή επανεκκίνηση της χώρας αποτελεί η ανάληψη καινοτόμων πρωτοβουλιών με τη σύμπραξη όλων των κοινωνικών εταίρων. Η Εθνική Τράπεζα με πρωτοβουλίες όπως αυτή της “Εθνικής Αλυσίδας Αξίας” δείχνει τον δρόμο».

Μήνυμα συνέχισης της στήριξης προς την ελληνική ναυτιλία έστειλε ο διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας Λεωνίδας Φραγκιαδάκης. «Το μήνυμά μας σήμερα είναι πως συνεχίζουμε τη διαχρονική μας στήριξη στην ελληνική ναυτιλία και υποστηρίζουμε συνεργατικές δράσεις που βασίζονται σε ορθή ανάληψη κινδύνων, ενώ παράλληλα διευκολύνουν την οικονομική δραστηριότητα, ενισχύουν την ελληνική ανταγωνιστικότητα και δίνουν ώθηση στους οικονομικούς πολλαπλασιαστές. Είμαστε αισιόδοξοι για το μέλλον, διότι το μέλλον εξαρτάται και από εμάς τους ίδιους και έχουμε αυτοπεποίθηση στο έργο μας» κατέληξε.

Την επιθυμία και τη δεδηλωμένη πρόθεση του ελληνικού εφοπλισμού να ενθαρρύνει πρωτοβουλίες όπως αυτή της Εθνικής Τράπεζας εξέφρασε ο πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών Θεόδωρος Βενιάμης. Στόχος, σύμφωνα με τον κ. Βενιάμη, είναι «η υποστήριξη και ενίσχυση των ελληνικών επιχειρήσεων, ελπίζοντας ότι θα αποφέρουν θετικά αποτελέσματα για τη βιωσιμότητα και ανάπτυξή τους με περαιτέρω θετικά πρόσημα για την εθνική οικονομία και κυρίως για την αντιμετώπιση της ανεργίας».

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών Κ. Μπίτσιος, ο οποίος ανέφερε ότι η πρωτοβουλία της Εθνικής Τράπεζας αναπτύσσει καίριες δυνατότητες χρηματοδότησης για ελληνικές επιχειρήσεις, στηρίζει τις ανάγκες ρευστότητας που έχουν και διασφαλίζει την πρόσβαση σε προγράμματα διεθνών οργανισμών. «ΟΣΕΒ στηρίζει πολιτικές που θα απελευθερώσουν τις παραγωγικές δυνάμεις, θα δημιουργήσουν νέες και καλές θέσεις εργασίας που θα αυξήσουν τα δημόσια έσοδα και θα θέσουν τις βάσεις για την ανάταση της χώρας. Η ‘’Εθνική Αλυσίδα Αξίας’’ είναι μια τέτοια πρωτοβουλία» σημείωσε. Αλλά και ο πρόεδρος του Ναυτικού Επιμελητηρίου Γιώργος Πατέρας επεσήμανε ότι το πρόγραμμα που παρουσιάζει η Εθνική Τράπεζα διευκολύνει την προώθηση των ελληνικών προϊόντων στο εξωτερικό και το Ναυτικό Επιμελητήριο στηρίζει τέτοιες προσπάθειες, αρκεί να διασφαλίζουν τη σχέση ανταγωνιστικότητας.

Προοπτικές ανάπτυξης στον ναυτιλιακό εξοπλισμό

Ως δίαυλο μέσω του οποίου η ελληνική ναυτιλία μπορεί να υποστηρίξει την ελληνική οικονομία χαρακτηρίζει τον κλάδο του ναυτιλιακού εξοπλισμού η Εθνική Τράπεζα. Ένας κλάδος που σήμερα έχει τζίρο στη χώρα μας 150 εκατ. ευρώ και που υπό προϋποθέσεις μπορεί να φτάσει πολύ σύντομα τα 700 εκατ. ευρώ.«Η νέα κλαδική μελέτη της Διεύθυνσης Οικονομικής Ανάλυσης της ΕΤΕ διερευνά ένα εναλλακτικό κανάλι μέσω του οποίου η παγκόσμια δύναμη των Ελλήνων πλοιοκτητών μπορεί να στηρίξει την ελληνική οικονομία. Ο δίαυλος αυτός είναι η ελληνική βιομηχανία του ναυτιλιακού εξοπλισμού, της οποίας ενδεχόμενη είσοδος σε παγκόσμιες αλυσίδες αξίας προϊόντων υψηλής τεχνολογίας μπορεί να αποφέρει ευρύτερα οφέλη στην ελληνική βιομηχανία» σημειώνεται χαρακτηριστικά. Βάσει εκτιμήσεων της μελέτης, οι Έλληνες πλοιοκτήτες δημιουργούν ετήσια ζήτηση προϊόντων ναυτιλιακού εξοπλισμού της τάξης των 8 δισ. ευρώ.

Υπό αυτή την προοπτική, η ελληνική βιομηχανία ναυτιλιακού εξοπλισμού δείχνει να είναι σε προνομιακή θέση για να συμμετέχει στις διεθνείς ναυτιλιακές αλυσίδες αξίας, παρουσιάζοντας ανταγωνιστικά προϊόντα που θα της επιτρέψουν να αξιοποιήσει την υψηλή επιρροή των Ελλήνων πλοιοκτητών στον κλάδο, σημειώνεται στην έκθεση. «Αν και η Ελλάδα ξεκινά να αναπτύσσει προϊόντα υψηλής τεχνολογίας (όπως συστήματα διαχείρισης θαλάσσιου έρματος, τεχνολογικές λύσεις προστασίας επιφανειών και ναυτιλιακές εφαρμογές πληροφορικής για διαχείριση στόλου και πλοήγηση), η παρουσιαζόμενη ευκαιρία φαίνεται να παραμένει σε μεγάλο βαθμό ανεκμετάλλευτη, καθώς η ελληνική παραγωγή προϊόντων ναυτιλιακού εξοπλισμού βρίσκεται κοντά στα 150 εκατ. ευρώ (καλύπτοντας περίπου το 0,1% της παγκόσμιας παραγωγής)» υπογραμμίζεται.

Ενώ η ελληνική βιομηχανία ναυτιλιακού εξοπλισμού επιδεικνύει σημάδια δυναμισμού (καταγράφοντας μέση ετήσια αύξηση πωλήσεων της τάξης του 10% κατά την τελευταία 15ετία) και μια υγιή χρηματοοικονομική εικόνα (παραμένοντας κερδοφόρα καθ’ όλη τη διάρκεια της κρίσης), αρκετές παράμετροι που προσδιορίζουν την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων του κλάδου παραμένουν σε επίπεδα χαμηλότερα του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Βάσει οικονομετρικού υποδείγματος της Διεύθυνσης Οικονομικής Ανάλυσης της ΕΤΕ, οι αδύναμοι κρίκοι της Ελλάδας φαίνεται να είναι: πρώτον η χαμηλή καινοτομική δραστηριότητα (με τις δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη να καλύπτουν το 2,5% των πωλήσεων των ελληνικών εταιρειών έναντι 5% κ.μ.ο. στην Ε.Ε.) και δεύτερον η περιορισμένη ανάπτυξη συνεργατικών σχηματισμών στο ναυτιλιακό πλέγμα. «Βάσει των εκτιμήσεων του υποδείγματός μας, αν οι δύο αυτές κρίσιμες παράμετροι προσέγγιζαν τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, η ελληνική παραγωγή προϊόντων ναυτιλιακού εξοπλισμού θα μπορούσε να φτάσει τα 700 εκατ. ευρώ τον χρόνο, καλύπτοντας το 0,6% της παγκόσμιας αγοράς», τονίζεται στη μελέτη.Σε περίπτωση υλοποίησης των παραπάνω συνθηκών, πέρα από το άμεσο όφελος στη βιομηχανία ναυτιλιακού εξοπλισμού, το σημαντικότερο όφελος για την ελληνική οικονομία αναμένεται να προκύψει από την είσοδο της Ελλάδας στις διεθνείς αλυσίδες αξίας υψηλής τεχνολογίας και τη διάχυση τεχνολογίας στην ευρύτερη ελληνική βιομηχανία. Το πρώτο κύμα της δευτερογενούς αυτής επίδρασης, σύμφωνα με τη μελέτη της τράπεζας, εκτιμάται ότι θα ξεκλειδώσει δυνάμεις στους «συγγενείς» κλάδους με τη βιομηχανία ναυτιλιακού εξοπλισμού. Το δευτερογενές αυτό όφελος εκτιμάται ότι μπορεί να προσεγγίσει το 1,4 δισ. ευρώ, καθώς οι «συγγενείς» προαναφερθέντες κλάδοι προσφέρουν γόνιμο έδαφος για τη διάχυση τεχνολογιών, δεδομένου ότι πρώτον είναι μεγάλοι κλάδοι και δεύτερον κατατάσσονται μεταξύ των πιο ανταγωνιστικών της ελληνικής οικονομίας (με το 40% των εξαγωγών τους να κερδίζει μερίδια στις διεθνείς αγορές).

Πρόγραμμα σύμπραξης

Σύμφωνα με την Εθνική Τράπεζα, η «Εθνική Αλυσίδα Αξίας» λειτουργεί ως ένα είδος σύμπραξης μεταξύ της Εθνικής Τράπεζας, εταιρειών του κλάδου της ναυτιλίας και προμηθευτών του κλάδου.

Συγκεκριμένα, οι εταιρείες του κλάδου της ναυτιλίας:

• Επιλέγουν/συστήνουν στα ναυπηγεία όπου ναυπηγούν πλοία τους υγιείς ελληνικές επιχειρήσεις που εμπλέκονται σε όλο το φάσμα της εφοδιαστικής αλυσίδας, δηλαδή κατασκευαστές ναυτιλιακού εξοπλισμού, τροφοδοσίας πλοίων και λοιπών κλάδων που συνδέονται με τη ναυτιλία.
• Μεριμνούν ώστε οι ελληνικές επιχειρήσεις που επιλέγονται να περιλαμβάνονται στα συμβόλαια που καταρτίζουν με τα ξένα ναυπηγεία για νέες κατασκευές ή επισκευές ποντοπόρων πλοίων και πλοίων κρουαζιέρας. Οι προμηθευτές του κλάδου: *Συμμετέχουν στην εφοδιαστική αλυσίδα με προϊόντα ή και υπηρεσίες.
• Αναβαθμίζουν τα πρότυπα οργάνωσης και λειτουργίας τους, ώστε να μπορούν να ανταποκρίνονται στις υψηλές απαιτήσεις συμμετοχής τους στην εφοδιαστική αλυσίδα. Η Εθνική Τράπεζα: Εξασφαλίζει πρόσβαση και επάρκεια χρηματοδότησης για ελληνικές επιχειρήσεις που εντάσσονται στην εφοδιαστική αλυσίδα, δημιουργώντας πλεονέκτημα έναντι των ξένων ανταγωνιστών.
• Στηρίζει ανάγκες ρευστότητας που προκύπτουν από την αύξηση του κύκλου εργασιών των ελληνικών επιχειρήσεων που επιλέγονται.
• Διασφαλίζει πρόσβαση σε πιστοδότηση για τις ελληνικές επιχειρήσεις που επιλέγονται αξιοποιώντας προγράμματα διεθνών οργανισμών όπως της EIB/ΕΙF, της EBRD και του IFC/World Bank.
• Προσφέρει συμβουλευτικές υπηρεσίες, συμμετέχει σε διαπραγματεύσεις με προμηθευτές και τις τράπεζές τους, παρέχει υπηρεσίες παρακολούθησης και είσπραξης απαιτήσεων προς τις ελληνικές επιχειρήσεις που επιλέγονται.