Γ.Ανωμερίτης: «Τα θέματα της λιμενικής βιομηχανίας πάνε από το κακό στο χειρότερο»

ΟΜΙΛΙΑ  ΤΟΥ  ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ  ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΤΗΣ

ΕΝΩΣΗΣ ΛΙΜΕΝΩΝ  ΕΛΛΑΔΟΣ (ΕΛΙΜΕ)  κ. ΓΙΩΡΓΟΥ  ΑΝΩΜΕΡΙΤΗ

Το 2015 ήταν μία σημαντική χρονιά για τα συμφέροντα της ευρωπαϊκής και λιμενικής βιομηχανίας. Γεγονότα στα οποία η Ε.ΛΙΜ.Ε. κατείχε πρωταγωνιστικό ρόλο.

α.: Συνδιοργανώσαμε τη Γενική Συνέλευση και το Συνέδριο 2015 του Οργανισμού Λιμένων Ευρώπης (ESPO), το οποίο διεξήχθη με απόλυτη επιτυχία για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας στην Ελλάδα, στον Πειραιά. Ένα Συνέδριο στο οποίο έλαβαν μέρος οι επικεφαλείς των λιμανιών της Ευρώπης, ευρωβουλευτές, πανεπιστημιακοί, διαχειριστές, χρήστες και συνδικάτα της λιμενικής αγοράς.

β.: Συμμετείχαμε πρωταγωνιστικά στην Ευρωπαϊκή Ημέρα Θάλασσας 2015, η οποία επίσης οργανώθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τον Δήμο Πειραιά και τον ΟΛΠ Α.Ε.

γ.: Συμμετείχαμε ενεργά στα “Ποσειδώνια 2015” για την Κρουαζιέρα.

δ.: Συμμετείχαμε ενεργά σε όλα τα SEATRADE και κυρίως μαζί με τον ΕΟΤ στο ΜΙΑΜΙ των ΗΠΑ.

ε.: Συμμετείχαμε ενεργά στο ετήσιο Συνέδριο της MedCruise στη Βαρκελώνη και τέλος, για να μη μείνω μόνο στα μεγάλα γεγονότα.

στ.: Συμμετείχαμε ενεργά μέσω ESPO σε όλες τις διαδικασίες διαμόρφωσης του νέου Ευρωπαϊκού Κανονισμού, ο οποίος μετά από κυοφορία των τριών ετών, αναμένεται να ψηφισθεί τους επόμενους μήνες στο Ευρωκοινοβούλιο.

Και ενώ “έξω πάμε καλά” κατά την παλαιά ρήση του Κωνσταντίνου Καραμανλή, εσωτερικά τα θέματα της λιμενικής βιομηχανίας πάνε από το κακό στο χειρότερο, όπως άλλωστε και όλα τα θέματα της ανάπτυξης, για να μην αναφερθώ στα πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά θέματα της χώρας, από την έναρξη της δημοσιονομικής κρίσης του 2009.

Παρόλα αυτά και όσα θα επισημάνω στη συνέχεια, τα λιμάνια της χώρας από το 2010 και μετά άντεξαν, παρουσιάζοντας όλα θετικούς ρυθμούς οικονομικής μεγέθυνσης και θετικά οικονομικά αποτελέσματα.

Η οικονομική κρίση από τη μια πλευρά και οι πολιτικές που ασκήθηκαν από όλες τις Κυβερνήσεις ήταν απογοητευτικές. Με κορωνίδα τις ανερμάτιστες και αντιαναπτυξιακές αποφάσεις και παρεμβάσεις σε θέματα διοίκησης του ΤΑΙΠΕΔ των τριών τελευταίων ετών. Θυμίζω σε όλους ότι:

· Μετά από μακρά διαβούλευση με τις Κυβερνήσεις ψηφίσθηκε το Μάϊο του 2013 ο Ν.4150/2013 με σημαντικότατες διατάξεις για τη λιμενική βιομηχανία των οποίων ουδεμία τέθηκε σε εφαρμογή.

· Ενώ για το άνοιγμα των αγορών είχαμε ζητήσει τη δημιουργία Ανεξάρτητης Αρχής Λιμένων, στο τέλος ψηφίσθηκε μία κρατική Ρυθμιστική Αρχή Λιμένων (Ρ.Α.Λ.), η οποία δύο χρόνια μετά, ούτε λειτούργησε, ούτε στελεχώθηκε.

· Όλα τα έργα που σχεδιάσαμε και εντάξαμε στο ΕΣΠΑ καρκινοβατούν και στο τέλος θα χαθούν με ευθύνες της Κεντρικής και Περιφερειακής γραφειοκρατίας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το μόνο μεγάλο λιμενικό έργο που αποφασίσθηκε και εκτελείται ήταν το έργο του Δυτικού Γ΄ Προβλήτα ΟΛΠ/COSCO ύψους 250 εκ. ευρώ (Β΄ Φιλικός Διακανονισμός), έργο που πολεμήθηκε σφοδρά από την τότε Διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ (2014). Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι η Επιτροπή Σχεδιασμού Ανάπτυξης Λιμένων (ΕΣΑΛ), χωρίς ευθύνη του παρόντος Γενικού Γραμματέα, επί έναν χρόνο έχει συνεδριάσει μόνο μία φορά!

· Ενώ το κυρίαρχο ζητούμενο είναι η στρατηγική διαμόρφωση ενός νέου σύγχρονου εθνικού λιμενικού συστήματος για όλα τα λιμάνια της χώρας και όχι για μόνο τις 12 Α.Ε., τα πάντα κινούνται γύρω από τις αποτυχημένες προσπάθειες του ΤΑΙΠΕΔ να ξεπουλήσει τα πάντα “έτσι χωρίς σχέδιο και προοπτική”.

· Είναι χαρακτηριστικές οι διαδικασίες που ακολούθησε το ΤΑΙΠΕΔ στον ΟΛΠ και τον ΟΛΘ: Αφού τον Μάρτιο 2013 προκήρυξε διαγωνισμούς πώλησης του 67% των μετοχών τους, ενάμιση χρόνο μετά, μόλις την περασμένη βδομάδα αποφάσισε την προκήρυξη διαγωνισμού για την πρόσληψη εκτιμητή για τον προσδιορισμό της αξίας των περιουσιακών στοιχείων του ΟΛΠ τον οποίο από το 2012 πουλάει!!

· Υπάρχει όμως κι ένα θέμα που αφορά όλα τα λιμάνια: Το ΤΑΙΠΕΔ αναρμοδίως έθεσε λέει σε διαβούλευση ένα σχέδιο Σύμβασης Παραχώρησης Ελληνικού Δημοσίου – ΟΛΠ (άρα και πρότυπο για όλα τα λιμάνια Α.Ε.), το οποίο ούτε στα Δ.Σ. των λιμένων απεστάλη, ούτε στην Ε.ΛΙΜ.Ε., ούτε στον άμεσα ενδιαφερόμενο ΟΛΠ, ούτε καν αναρτήθηκε στον ιστότοπο του ΤΑΙΠΕΔ!! Σχέδιο κυριολεκτικά “φάντασμα”. Οι Συμβάσεις όμως Παραχώρησης Ελληνικού Δημοσίου – Λιμένων, (βάσει του άρθρου 15 του Νόμου 3654/2008) για τον ΟΛΠ) αναθεωρούνται με διαβούλευση μόνο μεταξύ Ελληνικού Δημοσίου και Λιμένα, σύμφωνα και με την Κ.Υ.Α. Χαρδούβελη / Βαρβιτσιώτη, κάθε άλλη ενέργεια κινείται εκτός νομοθετικού πλαισίου.

· Δυστυχώς, οι εισηγήσεις μας για τις σχέσεις Λιμένων – Αυτοδιοίκησης δεν εισακούσθηκαν, με αποτέλεσμα να υπάρχουν τριβές και δυσλειτουργίες, τις οποίες καλείται η σημερινή κυβέρνηση να επιλύσει. Λιμάνια και Πόλεις οφείλουν να συλλειτουργήσουν για το κοινό καλό, όπως άλλωστε γίνεται σε όλα τα μεγάλα λιμάνια της Ευρώπης.

· Η κρίση και οι ιδιωτικοποιήσεις χρησιμοποιήθηκαν για την προώθηση συγκεκριμένων συμφερόντων και δεν έχουν σχέση με τα Μνημόνια. Τόσο το Μνημόνιο Ι (Ν.3845/2010), το Μνημόνιο ΙΙ (Ν.3985/2011), το Μεσοπρόθεσμο (Ν.4093/2012), αλλά και το πρόσφατο Μνημόνιο ΙΙΙ (2015) ζητάνε την προώθηση των ιδιωτικοποιήσεων μέσω “Αξιοποίησης του ΟΛΠ, ΟΛΘ και των Περιφερειακών Λιμένων” με Συμβάσεις Παραχώρησης, χωρίς καμμία υπόδειξη πώλησης ποσοστού μετοχών. Η πώληση του 67% του ΟΛΠ και ΟΛΘ και του 100% των άλλων 10 εθνικής σημασίας Λιμένων Α.Ε., αποτελεί μονομερή Απόφαση του ΤΑΙΠΕΔ και των εκάστοτε υπογείων του Μαξίμου και όχι της Τρόϊκας, την οποία ως προκάλυμμα επικαλούνται.

Η Ε.ΛΙΜ.Ε. δεν ήταν ποτέ αντίθετη στην προσέλκυση επενδύσεων στα λιμάνια μέσω ιδιωτικοποιήσεων, πάντα όμως στα πλαίσια των ευρωπαϊκών λιμενικών πολιτικών και μόνο μέσω Συμβάσεων Παραχώρησης και διεθνών διαγωνισμών. 

Εμείς έχουμε έγκαιρα διατυπώσει τους στόχους μας, τους οποίους επανειλημμένα έχουμε διακηρύξει προς όλους:

α.: Τα λιμάνια είναι μηχανές ανάπτυξης. Λειτουργούν στα πλαίσια των ευρωπαϊκών κανονισμών βάσει των αρχών παραγωγικότητας, ανταγωνιστικότητας, διαφάνειας και προστασίας του περιβάλλοντος. Δεν μπορούν να είναι ούτε κρατικά, ούτε όμως και ιδιωτικά μονοπώλια.

β.: Η πλειοψηφία των μετοχών των λιμανιών ανήκει πάντα στο Δημόσιο, την Αυτοδιοίκηση και τα Επιμελητήρια. Λειτουργούν υπό δημόσιο έλεγχο (Port Authority) υπό την εποπτεία Ανεξάρτητης Αρχής Λιμένων. Η ιδιωτικοποίησή τους αφορά μόνο την επιχειρηματική τους λειτουργία (Operation) και γίνεται πάντα μέσω Συμβάσεων Παραχώρησης σε περισσότερους του ενός ιδιώτες διαχειριστές.

γ.: Τα Μνημόνια [ I (Ν.3845/2010), II (Ν.3985/2011) και το Μακροπρόθεσμο Σχέδιο (Ν.4093/2012)] αποδεχόντουσαν την πώληση μόνο μειοψηφικού πακέτου μετοχών και την αξιοποίησή τους μέσω Παραχωρήσεων σε ιδιώτες, ώστε να παραμείνει πάντα το 51% στο Δημόσιο.

δ.: Απόφαση πώλησης ενιαία ενός ολόκληρου λιμένα σε έναν και μόνο ιδιώτη, πέρα από πολιτικές ή  κοινωνικές συνέπειες, δεν πρόκειται να γίνει θεσμικά αποδεκτή από κανένα ευρωπαϊκό όργανο. Η φράση του Αντιπροέδρου των Σοσιαλιστών Δημοκρατών του Ευρωκοινοβουλίου και Εισηγητή του νέου Κανονισμού για τη λιμενική αγορά κ. Knut Fleckenstein σε επιστολή που μου έστειλε πρόσφατα τα προλέγει όλα: “Η πώληση των λιμανιών δεν είναι μόνο λανθασμένη λύση, αλλά κατάφωρα απερίσκεπτη και επικίνδυνη ενέργεια”.

Στην παρούσα φάση, βάσει του Μνημονίου III, μία μόνο λύση οδηγεί σε έσοδα για τους δανειστές και σε ανάπτυξη το λιμενικό σύστημα της χώρας, με θεσμικό σεβασμό στο ελληνικό και ευρωπαϊκό δίκαιο:

1.   Πώληση μειοψηφικού πακέτου μετοχών του ΟΛΠ και ΟΛΘ (23%).

2.   Τιτλοποίηση του 60% των εσόδων από Παραχωρήσεις στα λιμάνια.

3.   Διαχωρισμός του Port Authority  από το Operation, με αλλαγή της Σύμβασης Παραχώρησης Ελληνικού Δημοσίου - Λιμένων.

4.   Ιδιωτικοποίηση του Operation (υποδομών και υπηρεσιών) όπου απαιτείται και σε πολλούς ιδιώτες επενδυτές μέσω Συμβάσεων Παραχώρησης.

5.   Δημιουργία νέου αναπτυξιακού μοντέλου για το λιμενικό σύστημα της χώρας (για όλα τα λιμάνια, μικρά και μεγάλα).

6.   Άμεση λειτουργία Ανεξάρτητης Αρχής Λιμένων, αναγκαία προϋπόθεση για τη λειτουργία μίας ανοιχτής αγοράς.

Τα μέλη της Ε.ΛΙΜ.Ε., ανεξαρτήτως προσώπων, είναι σύμβουλοι των εκάστοτε Κυβερνήσεων και των αρμόδιων Υπουργείων. Παρακολουθούν τη διαμόρφωση του διεθνούς και ευρωπαϊκού λιμενικού συστήματος και στόχος τους είναι να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των δημοσιονομικών προβλημάτων μέσα όμως από αναπτυξιακές διαδικασίες και όχι μέσα από στείρες εισπρακτικές πρακτικές. Το μόνο αίτημα που έχουμε διαχρονικά απαιτήσει ως Ε.ΛΙΜ.Ε. είναι πριν από τη λήψη οποιασδήποτε απόφασης για το μέλλον των λιμανιών να ακουστούν οι άνθρωποι που το υπηρετούν στην Ελλάδα και την Ενωμένη Ευρώπη.