Λύνουν κάβους οι ακτοπλοϊκές για τις άγονες του 2014

Ελαφρά μειωμένος θα είναι ο προϋπολογισμός των άγονων γραμμών για το 2014 σε σύγκριση με το 2013. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου για το 2013 είχαν προϋπολογιστεί κονδύλια ύψους 82 εκατ. ευρώ, ενώ για το 2014 τα κονδύλια μειώνονται στα 79 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται δηλαδή μία μείωση περί το 3,65%.

Από τα 79 εκατ. ευρώ, τα 45 εκατ. ευρώ (47 εκατ. το 2013) αφορούν στις γραμμές της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου (ΓΓΑ) και τα 34 εκατ. ευρώ (35 εκατ. ευρώ το 2013) τις γραμμές της Διεύθυνσης Θαλασσίων Συγκοινωνιών του υπουργείου Ναυτιλίας.
Ωστόσο, όπως εκτιμάται από το υπουργείο, η μείωση αυτή δεν θα επηρεάσει τον αριθμό των δρομολογίων και την κάλυψη όλων των νησιών. Να ληφθεί υπόψη ότι τα προϋπολογισθέντα ποσά αναφέρονται στο υψηλότερο δυνατό μίσθωμα σε κάθε γραμμή, ενώ συνυπολογίζεται ότι θα εκτελεσθούν όλα τα δρομολόγια. Ωστόσο, αφενός μεν στις περισσότερες περιπτώσεις το μίσθωμα είναι τελικά μικρότερο, ενώ και ορισμένα δρομολόγια δεν εκτελούνται.
Οι νέοι διαγωνισμοί για τη δρομολογιακή περίοδο που ξεκινά την 1/11/2013 και λήγει την 31/10/2014 αναμένεται να δημοσιευθούν τις επόμενες δύο εβδομάδες. Θα αφορούν 18 γραμμές της Διεύθυνσης Θαλασσίων Συγκοινωνιών του ΥΝΑ και 13 γραμμές της διεύθυνσης της ΓΓΑ. Οι υπόλοιπες γραμμές (οκτώ του ΥΝΑ και 31 της ΓΓΑ) καλύπτονται από πολυετείς συμβάσεις.
Η προκήρυξη που θα δημοσιευθεί, θα είναι μία, από το ΥΝΑ, όπως αναφέρουν σχετικές πληροφορίες, αν και οι κωδικοί του προϋπολογισμού εξακολουθούν να είναι δύο. Η δεύτερη «καινοτομία» θα είναι ότι στο «παιχνίδι» θα μπει και το λιμάνι του Λαυρίου ως εναλλακτική λύση για τις εταιρείες.
Σε πολλές γραμμές, η προκήρυξη θα δίνει τη δυνατότητα στην ακτοπλοϊκή εταιρεία να επιλέξει είτε τον Πειραιά είτε το Λαύριο. Οι υπόλοιποι όροι της προκήρυξης, όπως και το μίσθωμα, θα είναι ίδιοι, ανεξαρτήτως του αφετήριου λιμένα, αφού η επιδότηση αφορά συνήθως τμήμα του δρομολογίου που δεν περιλαμβάνει τον Πειραιά.
Στην περίπτωση που η εταιρεία επιλέξει το Λαύριο, θα έχει ένα δρομολόγιο με λιγότερα ναυτικά μίλια και, συνεπώς, μικρότερη κατανάλωση καυσίμου. Το εάν θα αλλάξει και την εμπορική της πολιτική, αυτό εναπόκειται στη διακριτική της ευχέρεια, τουλάχιστον για τμήμα του δρομολογίου που είναι απελευθερωμένο.
Ο εξορθολογισμός του επιδοτούμενου δικτύου ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών (άγονες γραμμές) είναι ένα ζητούμενο για όλες τις ηγεσίες του υπουργείου Ναυτιλίας των τελευταίων χρόνων. Ωστόσο, πολύ λίγα έγιναν μέχρι στιγμής.
Ο νέος υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, εξήγγειλε και αυτός την πρόθεσή του να αλλάξει το καθεστώς και σαν πρώτο βήμα ανακοίνωσε την ενοποίηση του συστήματος και τη μεταφορά όλων των επιδοτούμενων γραμμών στο ΥΝΑ. Σήμερα, οι άγονες γραμμές είναι 70, εκ των οποίων 44 ανήκουν στη Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής και άλλες 26 στο υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου.
Ομως 39 γραμμές εξυπηρετούνται από πολυετείς συμβάσεις και ως εκ τούτου δεν υπάρχει η δυνατότητα παρέμβασης. Το πρόβλημα αυτό επισημάνθηκε από τον περασμένο Απρίλιο όταν ο τότε υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, Κωστής Μουσουρούλης, έθεσε σε δημόσια διαβούλευση το θέμα των άγονων γραμμών.
Αξίζει επίσης να επισημανθεί ότι οι πολυετείς συμβάσεις υιοθετήθηκαν με τη λογική να δοθεί ένα κίνητρο και μια βοήθεια στις ακτοπλοϊκές εταιρείες να ανανεώσουν το στόλο τους, αφού ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε ότι, σε τρία χρόνια, μία εταιρεία που κέρδιζε μία πολυετή σύμβαση θα μπορούσε να αγοράσει νεότερο πλοίο, αξιοποιώντας για τη χρηματοδότησή του τη σύμβαση που είχε με το ελληνικό Δημόσιο.
Ωστόσο, η κρίση τίναξε όλο το σχεδιασμό στον αέρα, με αποτέλεσμα τώρα οι πολυετείς συμβάσεις να εξακολουθούν να ισχύουν, αλλά να λειτουργούν πλέον ως φραγμός για την είσοδο σε ορισμένες γραμμές νεότερων πλοίων, αφού δεν πραγματοποιούνται διαγωνισμοί.
Το λιμάνι του Λαυρίου
Σε ό,τι αφορά το μέλλον του λιμανιού του Λαυρίου, όπως εκτιμούν ακτοπλοϊκοί παράγοντες, για να αξιοποιηθεί, θα πρέπει αφενός μεν να βελτιωθεί η πρόσβαση με την ολοκλήρωση του σιδηροδρομικού δικτύου, αφετέρου δε να αναπτυχθεί περαιτέρω και το ίδιο το λιμάνι, το οποίο δεν μπορεί να δεχθεί μεγάλο αριθμό πλοίων.
ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΟΣ - lkar@naftemporiki.gr