Οι άδειες μαρίνες στην Ελλάδα, το καμποτάζ και η απώλεια εσόδων για το κράτος

Τον έντονο προβληματισμό για το πλαίσιο μέσα στο οποίο προσπαθούν να λειτουργήσουν ο μαρίνες στην Ελλάδα εξέφρασε ο πρόεδρος της Ένωσης Μαρινών Ελλάδας, Σταύρος Κατσικάδης στο πλαίσιο της  9^ης Τακτικής Γενικής Συνέλευσης. Επίσης αναφέρθηκε στους παράγοντες   που αποτρέπουν τους επενδυτές  να τοποθετήσουν τα κεφάλαιά τους στη χώρα στον κάδο  στερώντας μια μεγάλη πηγή εσόδων για την ελληνική οικονομία σε κρίσιμους καιρούς και εμποδίζοντας το άνοιγμα χιλιάδων θέσεων εργασίας. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στο θέμα του καμποτάζ που ισχύει στην Ελλάδα απαγορεύοντας στα σκάφη με μη κοινοτική σημαία να κάνουν home porting στις ελληνικές μαρίνες.  

«Ποιος και γιατί να επενδύσει σε αυτό τον κλάδο;» αναρωτήθηκε  ο Σταύρος Κατσικάδης:

«Όταν σήμερα το 25% στις μαρίνες της Αττικής είναι άδειες λόγω μειωμένης ζήτησης θέσεων ελλιμενισμού,

όταν σήμερα υπάρχουν επενδύσεις σε μαρίνες που υφίστανται σημαντικές ζημίες λόγω των υψηλών μισθωμάτων που καταβάλλουν στο Δημόσιο, το οποίο όμως δεν ανταποκρίνεται στο αίτημα απομείωσης των μισθωμάτων μέσω διαπραγμάτευσης παρά τη συνεχιζόμενη τεράστια αβεβαιότητα της οικονομικής κρίσης που διανύουμε τα τελευταία 6 συναπτά έτη,

όταν επιβάλλονται νέοι, αυξημένοι φόροι πολυτελείας και συνεχώς αυξάνεται ο συντελεστής ΦΠΑ στις υπηρεσίες των μαρινών και γενικότερα του yachting, ενώ στην Τουρκία ο αντίστοιχος ΦΠΑ είναι 0, όταν στην Κύπρο και στη Μάλτα η χρηματοδοτική μίσθωση σκάφους αποδίδει τον ΦΠΑ κλιμακωτά με χαμηλούς συντελεστές ενώ στην Ελλάδα δεν υπάρχει καν χρηματοδοτική μίσθωση,

όταν συνεχώς αυξάνονται οι συντελεστές φορολογίας και οι ασφαλιστικές εισφορές των επιχειρήσεων και των εργαζομένων, όταν η αγορά παρουσιάζει ασφυξία λόγω έλλειψης ρευστότητας, κεφαλαιακών ελέγχων και αδυναμίας ανταπόκρισης του τραπεζικού συστήματος, όταν, και αυτό είναι το κερασάκι στην τούρτα, με το ν.4223/2013 επιβάλλεται ΕΝΦΙΑ στους μισθωτές των μαρινών της ΕΤΑΔ παρά το γεγονός ότι είναι μισθωτές και όχι ιδιοκτήτες, πόσο εφικτό είναι να επενδύσει κανείς σοβαρά σε αυτόν τον κλάδο στην Ελλάδα».

Για το καμποτάζ  επεσήμανε:

 «Υπάρχουν όμως και σοβαρά θεσμικά εμπόδια που υποβαθμίζουν την ανταγωνιστικότητα των τουριστικών λιμένων στην Ελλάδα. Ξεκινώ από το πλέον επίκαιρο που είναι οι απαγορευτικές διατάξεις των σκαφών με σημαία τρίτης χώρας, δηλ. σημαία εκτός ΕΕ, το λεγόμενο  καμποτάζ . Και για όσους δε γνωρίζουν, εξηγώ: Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εξακολουθεί να εφαρμόζει αυστηρούς απαγορευτικούς περιορισμούς – καμποτάζ - στη ναύλωση σκαφών με σημαία εκτός ΕΕ» και προσέθεσε:

« Πιο συγκεκριμένα, από τη δημοσίευση του Ν.4256/2014 και σύμφωνα με το Αρ.3 επιτρέπεται η ναύλωση επαγγελματικών σκαφών με ξένη σημαία (εκτός ΕΕ) στην Ελληνική Επικράτεια, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν ολικό μήκος άνω των 35 μέτρων, είναι κατασκευασμένα από μέταλλο ή πλαστικό και έχουν μεταφορική ικανότητα άνω των 12 επιβατών. Οι συγκεκριμένοι περιορισμοί και ειδικά ο όρος των 12 επιβατών, ουσιαστικά απαγορεύουν το μόνιμο ελλιμενισμό (ΗΟΜΕ PORTING) των ξένων επαγγελματικών σκαφών με σημαία εκτός ΕΕ στις ελληνικές μαρίνες. Μα είναι δυνατόν, ενώ μιλούμε για εξωστρέφεια, για την ανάγκη προσέλκυσης νέων επενδύσεων που θα αποτελέσουν κινητήριο μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, να απαγορεύουμε στα ξένα επαγγελματικά σκάφη αναψυχής, ανεξαρτήτως σημαίας, να ναυλώνονται στους ελληνικούς προορισμούς;  Είναι δηλαδή, σαν να απαγορεύουμε στους διεθνείς Tour Operators των ξενοδοχείων να φέρνουν τουρίστες στα ξενοδοχεία της χώρας μας» και κατέληξε στο συμπέρασμα:

 « Φαίνεται ότι δεν θέλουμε τα επαγγελματικά σκάφη με σημαία ΗΠΑ ή Cayman Islands, ή άλλων χωρών, προτιμούμε να τα στέλνουμε στην Τουρκία, στην Κροατία και στην Ιταλία. Τις τελευταίες ημέρες λοιπόν παρατηρούμε μία σφοδρή αντίδραση ενάντια στην αυτονόητη ανάγκη άρσης του cabotage, για την οποία ειλικρινά δεν κατανοούμε τι και ποιον εξυπηρετεί. Ακούμε για παράνομους ναύλους επαγγελματικών σκαφών και συμφωνούμε ότι πρέπει να βρεθεί τρόπος να εξαλειφθούν. Πρέπει οπωσδήποτε να γίνει το Ηλεκτρονικό Μητρώο ώστε να υπάρχει άμεσος έλεγχος και κατηγοριοποίηση των σκαφών που επισκέπτονται ή ελλιμενίζονται στην Ελλάδα. Δεν αντιλαμβανόμαστε όμως πώς το καμποτάζ βοηθά σε αυτή την κατεύθυνση. Το αντίθετο πιστεύουμε ότι κάνει. Διότι αποτρέπει τις νόμιμες εταιρείες επαγγελματικών σκαφών να δραστηριοποιηθούν στη χώρα μας. Οι σοβαροί Yacht Operators του εξωτερικού δηλώνουν έτοιμοι, εφόσον γίνει άρση των απαγορεύσεων, να φέρουν σκάφη για μόνιμο ελλιμενισμό και επαγγελματική δραστηριότητα στις ελληνικές μαρίνες, κάτι το οποίο θα αυξήσει ουσιαστικά την ανταγωνιστικότητα του κλάδου και θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας για Έλληνες ναυτικούς».

Προστιθέμενη αξία

O Σταύρος Κατσικάδης αναφέρθηκε και στο τι είναι προστιθέμενη αξία από τη λειτουργία μαρινών και πώς διανέμεται στην τοπική και στην εθνική οικονομία:

 1. Είναι η δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας, αφού σύμφωνα με τη μελέτη του ΝΕΕ για κάθε 100 θέσεις ελλιμενισμού δημιουργούνται 4,4 άμεσες θέσεις εργασίας και άλλες 100 έμμεσες εντός της μαρίνας και στην ευρύτερη περιοχή της όπου δραστηριοποιούνται επαγγελματίες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις εξυπηρέτησης σκαφών, συντήρησης, καρνάγια, προμηθευτές καυσίμων και τροφοδοσίας, ναυτικοί πράκτορες και πληρώματα.

2. Είναι η κατανάλωση αγαθών και υπηρεσιών, μεγάλο μέρος της οποίας φέρνει χρήμα σε μορφή συναλλάγματος που εισρέει από τα ξένα σκάφη αναψυχής. Το Διεθνές Συμβούλιο Ενώσεων της Ναυτιλιακής Βιομηχανίας (ICOMIA) εκτιμά ότι για κάθε ένα ευρώ ελλιμενισμού σε μία μαρίνα, δαπανώνται αντίστοιχα 5 έως 10 ευρώ, ανάλογα με το μέγεθος του σκάφους για τις καθημερινές ανάγκες των επιβατών και του πληρώματος σε τροφοδοσία, διασκέδαση, εστίαση, μισθοδοσία καθώς και για τις ανάγκες του σκάφους σε συντήρηση και προμήθειες. Άρα για μία αγορά των 50 εκ. ευρώ τάξη μεγέθους όπου υπολογίζονται τα έσοδα των ελληνικών μαρινών, εκτιμάται ότι τουλάχιστον 300 εκ. ευρώ διαχέονται στους επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται σε μαρίνες.

3. Είναι η συγκέντρωση δημοσίων εσόδων από τα υψηλά μισθώματα που καταβάλουν στο Κράτος οι μαρίνες, από τους φόρους εισοδήματος των επιχειρήσεων που λειτουργούν τις μαρίνες αλλά και από εκείνες που λειτουργούν μέσα και πλησίον στις μαρίνες, από τις εργοδοτικές και ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων και διάφορα άλλα τέλη που επιβαρύνουν τα σκάφη αναψυχής. Μόνο το ποσό του ΦΠΑ που αποδίδεται στο Δημόσιο από την παροχή υπηρεσιών προς τα σκάφη αναψυχής υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 100 εκ. ευρώ ετησίως.

4. Είναι η αναβάθμιση του παραλιακού μετώπου με την κατασκευή σύγχρονων λιμενικών εγκαταστάσεων με περιβαλλοντικούς όρους, πράσινο και υψηλή αισθητική εκεί όπου πριν υπήρχαν εγκαταλελειμμένα κρηπιδώματα, χερσαίοι χώροι εγκατάλειψης σκαφών ή απρόσιτες και βρώμικες παραλίες.

5. Τέλος είναι η συνεισφορά στις τοπικές κοινωνίες με την υπεύθυνη και ποιοτική διαχείριση της μαρίνας, με τις πολιτιστικές και αθλητικές δραστηριότητες, την καθημερινή καθαριότητα και συντήρηση των εγκαταστάσεων που αποτελούν τις απαραίτητες υποδομές για την προσέλκυση υψηλής ποιότητας τουρισμού σε αρμονία με την ελεύθερη, σημαντικό να το τονίσουμε αυτό, και ασφαλή πρόσβαση των πολιτών στο παραλιακό μέτωπο.